Τα Network Functions Virtualization (NFV) και Software-Defined Networking (SDN) είναι δύο τεχνολογίες αιχμής που αναμένεται να μετασχηματίσουν ριζικά τη βιομηχανία των τηλεπικοινωνιών, αλλάζοντας τον τρόπο που σχεδιάζουμε και διαχειριζόμαστε τα δίκτυα επικοινωνιών, προσφέροντας ιδιαίτερη ευελιξία στο να δημιουργούμε νέες και καινοτόμες υπηρεσίες, με μικρό κόστος και σε ελάχιστο χρόνο.

Το βασικό κίνητρο για την ανάπτυξη του SDN ήταν η πλήρης προγραμματισιμότητα των δικτύων. Αυτή έγκειται στη δυνατότητα να έχουμε πλήρη και ενημερωμένη εικόνα του δικτύου και να προγραμματίζουμε δυναμικά τη συμπεριφορά του και των συσκευών μεταγωγής του, με ένα κεντρικοποιημένο τρόπο. Το κλειδί που καθιστά δυνατό αυτόν τον μετασχηματισμό είναι ο διαχωρισμός μεταξύ των λειτουργιών ελέγχου και αυτών της προώθησης δεδομένων των συσκευών μεταγωγής.

Το NFV με τη σειρά του αναπτύχθηκε, έχοντας ως κεντρικό άξονα τη μείωση του συνολικού κόστους ιδιοκτησίας και λειτουργίας της τηλεπικοινωνιακής υποδομής. Συνιστάται στη μεταφορά διακριτών λειτουργιών ενός δικτύου, που μέχρι σήμερα υλοποιούνταν σε «κλειστό» και ειδικού σκοπού υλικό, στο επίπεδο του λογισμικού. Aπώτερος στόχος αποτελεί να εκτελεστούν ως εικονικές συσκευές στο cloud, με πολλαπλά οφέλη: χρήση του ίδιου συμβατικού εξοπλισμού για την εκτέλεση διαφορετικών λειτουργιών, κοινή χρήση πόρων ανάμεσα σε πολλές εφαρμογές και χρήστες, κλιμακωσιμότητα και προσαρμοστικότητα των λειτουργιών ανάλογα με την εξωτερική ζήτηση, ευελιξία στην αναβάθμιση και τροποποίηση των λειτουργιών, χωρίς εξάρτηση από συγκεκριμένο προμηθευτή και, τέλος, ταχύτητα στη διαδικασία ανάπτυξης και δοκιμής νέων υπηρεσιών.

Δύο αλληλοσυμπληρούμενες τεχνολογίες
Είναι συχνό να συγχέονται οι έννοιες SDN και NFV. Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για ανεξάρτητες μεταξύ τους τεχνολογίες: το SDN προσφέρει κεντρική διαχείριση και προγραμματισιμότητα του δικτύου, ενώ το NFV επικεντρώνεται σε ένα αποδοτικότερο μοντέλο δικτυακών λειτουργιών. Ωστόσο, αυτές οι τεχνολογίες είναι συμπληρωματικές και μπορούν να λειτουργήσουν ευεργετικά η μία για την άλλη. Το SDN μπορεί να βελτιώσει τη συνολική αποτελεσματικότητα και ευελιξία μιας NFV υποδομής μέσω της αυτοματοποίησης και ευελιξίας που προσφέρει στη διαχείριση, αλλά και στην εφαρμογή πολιτικών ασφάλειας και ποιότητας υπηρεσιών.

Οι προκλήσεις που τίθενται σήμερα είναι μεγάλες και για τις δύο τεχνολογίες και ο βαθμός στον οποίον θα αντιμετωπιστούν θα κρίνει την ευρύτερη υιοθέτησή τους στις τηλεπικοινωνίες. Για να είναι ελκυστικό το NFV, θα πρέπει οι δικτυακές λειτουργίες, να μην υστερούν σε επιδόσεις σε σχέση με την παραδοσιακή τους μορφή. Ο τρόπος που θα προσαρμοστεί μια δικτυακή λειτουργία σε ένα εικονικό περιβάλλον, αλλά και ο τρόπος που θα αναπτυχθούν σε τελικό στάδιο οι εικονικές μηχανές στο cloud για να σχηματίσουν την NFV εφαρμογή, έχει μεγάλη σημασία. Για να επιτευχθεί η βέλτιστη δυνατή αξιοποίηση της υποδομής, είναι σημαντικό να έχουμε καθολική επίγνωση των δυνατοτήτων και της αρχιτεκτονικής της πλατφόρμας, αλλά και των εγγενών χαρακτηριστικών, ιδιαιτεροτήτων και απαιτήσεων της ίδιας της εφαρμογής.

Για το SDN οι βασικές προκλήσεις εντοπίζονται κυρίως στην επεκτασιμότητα. Ο πολλαπλασιασμός των κινητών συσκευών, των υπηρεσιών και του περιεχομένου φέρνει τα δίκτυα αυτά αντιμέτωπα με μια μεγάλη αύξηση της κίνησης σε όλα τα επίπεδα: όγκο, ποικιλία και πολυπλοκότητα. θα πρέπει, λοιπόν, o SDN controller να είναι σε θέση να διατηρεί και να παρέχει μια όσο το δυνατόν πιο ενημερωμένη και συνεπή εικόνα του συνόλου του δικτύου, ακόμα και σε συνθήκες υψηλού φόρτου. Πολλές τεχνικές οριζόντιας και κατακόρυφης κλιμάκωσης που έχουν προταθεί σε άλλα πεδία εφαρμογών (π.χ. Big Data) και στηρίζονται στη βέλτιστη χρήση μοντέρνων πολυπύρηνων αρχιτεκτονικών και υπολογιστικών συστοιχιών (clusters), δίνουν τεχνικές διεξόδους. Στο χώρο των τηλεπικοινωνιών διάγουμε μια ακόμη περίοδο με εξελίξεις και νέες τεχνολογίες να αλλάζουν το τοπίο, φέρνοντας πολύ κοντά δυο χώρους που μέχρι τώρα φαίνονταν να έχουν ξεχωριστούς ρόλους κι αρμοδιότητες: το Δίκτυο και την Πληροφορική. Κι ελπίζουμε για μια ακόμη φορά να επιβεβαιωθέι ότι «η ισχύς εν τη ενώσει».