Ένα πρόβλημα δεν έγκειται ποτέ στο τι συμβαίνει, αλλά στις συνέπειες που (αφήνουμε να) έχει αυτό που συμβαίνει. Ίσως το σοφότερο αμερικάνικο γνωμικό "shit happens" είναι και το απλούστερο, αν όχι και το πιο αστείο: Αναποδιές πάντα συμβαίνουν και θα συμβαίνουν. Λάθη δεν γίνονται μόνο όταν δεν γίνεται τίποτα. Το θέμα είναι ποιo είναι το σχέδιο αντιμετώπισής τους και ποια η διαχείριση των συνεπειών τους.

Στη περίπτωση των εκλογών στη ΝΔ έχει αναφερθεί πως έγιναν αρκετοί τεχνικοί έλεγχοι τις προηγούμενες, των εκλογών, μέρες και ο ένας έλεγχος μετά τον άλλο, απέτυχαν όλοι. Μέχρι την τελευταία μέρα δεν κατόρθωσαν να θέσουν το σύστημα σε λειτουργία και να περάσει επιτυχώς τους απαραίτητους ελέγχους. Λίγες μέρες, λοιπόν, πριν τη λειτουργία υπήρχαν σημαντικά προβλήματα. Φαινόμενο διόλου πρωτότυπο σε ένα πληροφοριακό σύστημα, αν και σίγουρα διόλου ευχάριστο. Εκεί αρχίζουν όμως και ξεκινάνε μια σειρά από παραλείψεις, όπου μετέτρεψαν κάποια προβλήματα λογισμικού σε βασικό θέμα των ημερών, τη στιγμή που τρέχουν τόσα άλλα κρίσιμα.

Κανείς από ότι φαίνεται δεν έκανε τη σωστή ερώτηση όταν εμφανίστηκαν τα προβλήματα. Η ερώτηση δεν είναι, πότε κι αν θα λυθούν τα προβλήματα αυτά, αλλά, δεδομένων αυτών, ποιο είναι το εναλλακτικό σενάριο; Ποιο είναι το plan-b, το back-up plan, το disaster recovery plan ή όπως αλλιώς συνηθίζεται να λέγεται; Προφανώς, ποτέ δεν υπήρξε plan-b γιατί ποτέ κανείς δεν ασχολήθηκε με την πιθανότητα να πάει κάτι στραβά και με το τι θα γίνει στην περίπτωση αυτή. Ποτέ κανείς δεν έκανε, δηλαδή, τη σωστή ερώτηση.

Αυτό εξηγεί εν μέρη και την μοιρολατρική πρόσκρουση πάνω στα προβλήματα. Μια μέρα πριν τις εκλογές ήταν γνωστό πως τα προβλήματα δεν είχαν λυθεί. Απουσία, όμως, οποιασδήποτε εναλλακτικής, συνέχισαν το πλάνο ως έχει, ελπίζοντας μάλλον στον, από μηχανής θεό, ο οποίος έρχεται μόνο στα αρχαία δράματα, όχι σε αυτά της νεώτερης Ελλάδας. Ακόμα και έτσι, όμως, απουσία εναλλακτικού δρόμου δεν αποφασίζεται η παύση των διαδικασιών, αλλά η πρόσκρουση στον τοίχο. Σαν να προτιμάται η διαχείριση του προβλήματος όταν αυτό εκδηλωθεί από την ανάληψη ευθύνης για παύση της διαδικασίας και αποφυγής του. Φυσικά, στη δεύτερη περίπτωση, κάποιος έπρεπε να αποφασίσει, να πάρει την ευθύνη της αναβολής των εκλογών με μία απόφαση, ενώ στην παταγώδη αποτυχία απλώς ο ένας αρχίζει να κατηγορεί τον άλλο, όπως και βλέπουμε αυτές τις μέρες να συμβαίνει.

Σίγουρα υπήρξε πρόβλημα σε επίπεδο υποδομών, συστημάτων Πληροφορικής και, τελικά, παρόχου των εν λόγω υπηρεσιών. Όμως, δεν είναι αυτό το κρίσιμο σημείο σε αυτή την ιστορία. Αυτό ήταν το πρόβλημα και προβλήματα συμβαίνουν πάντα. Αυτό που κάνει την ιστορία των εκλογών της ΝΔ ένα πραγματικό παράδειγμα προς αποφυγή ήταν η διαχείριση του προβλήματος και των συνεπειών του. Εξάλλου, χωρίς να παραλείπονται οι ευθύνες της εταιρείας που ανέλαβε το έργο, ακόμα και η δικιά της ανικανότητα βαραίνει και την ΝΔ που την επέλεξε. Η ανικανότητα, όμως, διαχείρισης της συνολικότερης κατάστασης είναι αποκλειστική ευθύνη της Νέας Δημοκρατίας και μόνο.

Η ιστορία, όμως, όπως φαίνεται δεν τελειώνει εδώ. Από την επόμενη μέρα ξεκίνησε ένα απίστευτο κυνηγητό υπευθύνων, χωρίς ακόμα να έχει υπάρξει ανάληψη ευθύνης. Κανείς ακόμα δεν έχει μιλήσει, όμως, για το πώς θα ξεπεραστεί το πρόβλημα – για το πώς δεν θα επαναληφθούν όλα αυτά. Μεγάλος λόγος για το πότε θα ξαναγίνουν οι εκλογές, αλλά κανείς δεν τολμά να θίξει το τι θα γίνει για να διασφαλιστεί πως δεν θα ξαναυπάρξει το ίδιο φιάσκο. Η ανακοίνωση της ΚΕΦΕ είναι χαρακτηριστική του κλίματος. Ευθύνες νομικές και αποζημιώσεις ζητούνται από την εταιρεία τη στιγμή που, μοιραία, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ανατεθεί το έργο σε κάποιον άλλο πάροχο από την αρχή στην παρούσα φάση. Αντί να γίνει μια προσπάθεια αποφυγής και άλλων συνεπειών σε δεύτερο χρόνο, αναζητούνται νομικές ευθύνες σαν όλα να τελείωσαν και να ήρθε η ώρα του λογαριασμού. Πραγματικά, τι βάσεις θέτει αυτό για τις επόμενες εκλογές της ΝΔ; Για καλό και για κακό όποιος θελήσει να ψηφίσει την επόμενη φορά, ας ενημερωθεί τι γίνεται πριν ξεκινήσει για την κάλπη.

Εάν διαχειριζόμαστε τις δουλειές του σήμερα σαν να μην υπάρχει αύριο τότε διαπράττουμε μοιραίο σφάλμα. Αύριο υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει πάντα. Ο τρόπος διαχείρισης της γνώσης αυτής καθορίζει τη δικιά μας θέση στο αύριο, όποιο κι αν είναι αυτό. Αυτό ισχύει στην Πληροφορική, στην πολιτική, στην ζωή, παντού.