Βλέποντας τις σημαντικότερες ειδήσεις της τελευταίας 15ετίας, μέσα από τα «μάτια» του netweek (κυρίως όμως του ημερήσιου newsletter Netfax), συνειδητοποιεί κανείς ότι, παρά τις κατά καιρούς αντιξοότητες της αγοράς, το IT όχι μόνο επιδείκνυε ισχυρές αντιστάσεις, αλλά, σε πολλές περιπτώσεις, αποτέλεσε δύναμη ανάπτυξης και εξωστρέφειας για την ελληνική οικονομία.

2001: Η «ενηλικίωση» της ελληνικής αγοράς πληροφορικής

Παρά τη δυσμενή διεθνή συγκυρία, η εγχώρια αγορά πληροφορικής παρουσίασε αναπτυξιακή προοπτική το 2001, αυξάνοντας την αξία της κατά 36%! Καταλύτες της μεγέθυνσης αυτής ήταν -κυρίως- ο υψηλός όγκος πωλήσεων στα προσωπικά συστήματα και η απαρχή της ψηφιοποίησης του Δημόσιου Τομέα. είναι χαρακτηριστικό ότι, τη χρονιά εκείνη, ανακοινώθηκαν διευκολύνσεις για φορολογούμενους που θα κατέθεταν τη δήλωσή τους ηλεκτρονικά. Η πλήρης απελευθέρωση της αγοράς σταθερής τηλεφωνίας έδωσε το έναυσμα για σοβαρές εξελίξεις στην αγορά τηλεπικοινωνιών. Μολονότι ο ΟΤΕ παρέμενε ο μεγάλος πρωταγωνιστής του χώρου, οι επόμενες κινήσεις θα γίνονταν από τις πέντε εταιρείες που είχαν διεκδικήσει τις άδειες σταθερής ασύρματης πρόσβασης, και συγκεκριμένα τις Panafon-Vodafone, Europrom, Μεσογειακές Ευζωνικές, Quest Wireless και ΔΕΗ Τηλεπικοινωνίες-Wind. Αναφορικά με τη σταθερή τηλεφωνία, αξίζει πάντως να υπενθυμίσουμε ότι, το 2001, άλλαξε το εθνικό σύστημα αριθμοδότησης, με την προσθήκη του 10ου ψηφίου (0, το οποίο την επόμενη χρονιά αντικαταστάθηκε από το 2).

Οι μεγάλες ελληνικές εταιρείες Πληροφορικής (Intrasoft, LogicDis, Bull/Integris, Byte, Infoquest, PC Systems, European Dynamics, Όμιλος Πουλιάδη, Datamedia, Unisystems, Γερμανός είναι μερικές μόνο από τις εταιρείες που απασχόλησαν τη θεματολογία του netweek το 2001) έδιναν ιδιαίτερη έμφαση στη δραστηριότητά τους στις διεθνείς αγορές, σε ευρωπαϊκά έργα και σε μεγάλα projects, όπως πχ. το σύστημα επιχειρησιακής πληροφόρησης του νεότευκτου Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών ή τα συστήματα ασφάλειας του Σταθμού Μετρό Σύνταγμα (το οποίο άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό τον Σεπτέμβριο του 2000).

Προτού τα start-ups γίνουν… της μόδας, η ελληνική κυβέρνηση αποφάσιζε να υποστηρίξει τη δράση καινοτόμων επιχειρήσεων με την ίδρυση του Ταμείου Νέας Οικονομίας (ΤΑΝΕΟ). Πρόεδρος του Ταμείου ορίστηκε ο καθηγητής του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών Γεώργιος Δουκίδης. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι το εξώφυλλο του πρώτου τεύχους του netweek φιλοξενούσε το πρώτο ελληνικό web incubator, με αντικείμενο την ανάπτυξη νέων εταιρειών στο διαδίκτυο.

2002: Ερχονται συζεύξις και “Police on line”

Το 2002 ήταν, αναμφίβολα, μία κακή χρονιά για τον κλάδο της Πληροφορικής. Η εικόνα ήταν κάπως καλύτερη στις τηλεπικοινωνίες, με την εμφάνιση εναλλακτικών φορέων -εξέλιξη που υποσχόταν πολλές πρωτοβουλίες σε επχειρηματικό επίπεδο και μεγαλύτερη απελευθέρωση της αγοράς. Το σημαντικότερο γεγονός της χρονιάς ήταν σαφώς η εξαγορά του 100% της Hellas On Line από την EFG Eurobank Ergasias. Ένας από τους κλάδους που παρουσίασε ιδιαίτερο ενδιαφέρον ήταν αυτός της ασφάλειας πληροφοριακών συστημάτων και δικτύων, επιβεβαιώνοντας ότι η Ελλάδα κατέχει μία απο τις κυρίαρχες θέσεις στους επιμέρους κλάδους της Πληροφορικής, καθώς το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων και οργανισμών για αναβάθμιση και εγκατάσταση σύγχρονων εφαρμογών προστασίας από ενδεχόμενες απειλές ήταν ιδιαίτερα έντονο.

Στον κλάδο της τεχνολογίας, η μεγαλύτερη ανακοίνωση συμφωνίας συγχώνευσης είναι αυτή του ομίλου LogicDIS με τις Information Dynamics και Knowledge, η οποία μάλιστα πραγματοποιήθηκε λίγο πριν το κλείσιμο της χρονιάς. Στον τομέα του e-government, λίγο πριν την εκπνοή του έτους, προκηρύχθηκε τελικά ο ανοικτός διαγωνισμός προμήθειας εξοπλισμού πληροφορικής, για τη συμμετοχή της Ελληνικής Αστυνομίας στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, συνολικού προϋπολογισμού 27 εκατ. ευρώ (έργο “Police On Line”), καθώς και το πολυαναμενόμενο έργο «Σύζευξις» για τη διαδικτύωση της Δημόσιας Διοίκησης, συνολικού προϋπολογισμού 74,3 εκατ. ευρώ.

Το 2002, πραγματοποιήθηκε και η πρώτη δημόσια παρουσιάση κινητής τηλεφωνίας 3G στην Ελλάδα από την Telestet. Η κλήση έγινε μεταξύ του Υπουργού Μεταφορών & Επικοινωνιών, Χ. Βερελή, και του Διευθύνοντος Συμβούλου της Telestet, Ν. Βαρσάκη. Ένα ακόμη τηλεπικοινωνιακό «φαινόμενο» της χρονιάς ήταν και η πρεμιέρα της νέας συνδυαστικής υπηρεσίας Multimedia Messaging Service – το γνωστό σε όλους MMS – την οποία εγκαινίασε η Vodafone, ως αποτέλεσμα της συνεργασίας της με την Ericsson Hellas, ενώ «κατά πόδας» ακολούθησαν Telestet και CosmOTE.

2003: Τo ADSL είναι εδώ

Tο 2003 ξεκίνησε η εμπορική διάθεση των συνδέσεων με υψηλές ταχύτητες ADSL. Αξίζει να σημειωθεί ότι στους 6 πρώτους μήνες, η ζήτηση ήταν συνεχώς αυξανόμενη και είχαν ενεργοποιηθεί ήδη 7.000 περίπου συνδέσεις. Στην κινητή τηλεφωνία, οι υπηρεσίες τρίτης γενιάς μπήκαν επιτέλους σε τροχιά εφαρμογής, έστω και δοκιμαστικής (η κανονική ξεκίνησε στις αρχές του 2004). Η Telestet συνεργάστηκε με τη Nokia για την προμήθεια, μεταξύ άλλων, των ψηφιακών κέντρων μεταγωγής και τον απαραίτητο δικτυακό εξοπλισμό ραδιοδικτύου, ενώ η CosmOTE ένωσε τις δυνάμεις της με την Ericsson, για την πρώτη φάση ανάπτυξης του δικτύου της 3ης γενιάς.

Η CosmOTE έφερε το ασύρματο Internet i-mode στα κινητά των Ελλήνων, μέσω της αποκλειστικής συνεργασίας της με την ιαπωνική NTT DoCoMo, η Vodafone λάνσαρε το πολύχρωμο και πολυχρηστικό Vodafone live!, ενώ η Telestet ανέβασε τις μετοχές της στην καρτοκινητή με την αναβάθμιση του πετυχημένου B Free σε Telestet for all. Το 2003 πραγματοποιήθηκαν αρκετά έργα εγκατάστασης συστημάτων πελατειακής διαχείρισης από τους βασικούς παίκτες της αγοράς. Στο πεδίο του ERP ξεκίνησε τη λειτουργία της η Microsoft Business Solutions-Navision στην Ελλάδα, η οποία μάλιστα σύναψε συνεργασίες με 16 επιχειρήσεις του χώρου. Κύριο χαρακτηριστικό ήταν μεταστροφή σε ολοκληρωμένα συστήματα midsize ERP, τα οποία αποτελούσαν πλέον το 50% των συνολικών εγκαταστάσεων στη χώρα.

Στον τραπεζικό κλάδο, έμφαση δόθηκε στην καλύτερη οργάνωση των δικτύων (καταστήματα, online banking, ATM, POS), αλλά και των συστημάτων για τη λιανική τραπεζική. Παράλληλα, οι περισσότερες ελληνικές τράπεζες υλοποίησαν ή αναβάθμισαν τα συστήματα ηλεκτρονικής τραπεζικής τους, ενώ και το online bill payment είναι ένας όρος που έκανε τότε την εμφάνισή του στην ελληνική τραπεζική αγορά. Τέλος, μετά από αλλεπάλληλες αναβολές, πραγματοποιήθηκε τον Μάιο, στις Η.Π.Α., η εκτόξευση του πρώτου ελληνικού τηλεπικοινωνιακού δορυφόρου Hellas Sat.


2004: Οι Ολυμπιακοί αγώνες δίνουν τον τόνο

Οι βουλευτικές εκλογές, που πραγματοποιήθηκαν πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, άλλαξαν σε μεγάλο βαθμό τις ισορροπίες στο IT, τουλάχιστον όσον αφορά στα έργα του Δημοσίου. Μολονότι τους πρώτους μήνες παρατηρήθηκαν καθυστερήσεις λόγω των αλλαγών στα στελέχη των φορέων και των Υπουργείων, αμέσως μετά υπήρξε «οργασμός» στις αξιολογήσεις των διαγωνισμών που «έτρεχαν». Η χρονιά τελικά έκλεισε με μηδαμινές απώλειες στα κονδύλια του Επιχειρησιακού Προγράμματος για την ΚτΠ –κάτι που φάνταζε αδύνατον σε όποιον παρακολουθούσε τα δρώμενα στην ελληνική αγορά πληροφορικής, τους πρώτους μήνες του 2004.

Η διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων άνοιξε τον δρόμο για περαιτέρω δραστηριοποίηση ξένων εταιρειών στη χώρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Atos Origin, η οποία ξεκίνησε να λειτουργεί στην Ελλάδα ως Χορηγός των Ολυμπιακών, και αποφάσισε να παραμείνει, συμμετέχοντας πλέον ενεργά στα επιχειρηματικά δρώμενα της πληροφορικής. Γραφεία άνοιξαν, επίσης, η D-Link και η Symantec. Αδιαμφισβήτητα, η μεγαλύτερη εξαγορά στην ελληνική αγορά της πληροφορικής το 2004 ήταν η εξαγορά της Data Singular Outsourcing Services από την αμερικανική First Data, ενώ την ίδια χρονιά η Profile εξαγόρασε το 70% της Globalsoft, ενισχύοντας περαιτέρω την θέση της στο χώρο των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.

Στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας, κυριάρχησαν οι υπηρεσίες 3ης γενιάς οι οποίες ξεκίνησαν να διατίθενται πλέον στο ευρύ κοινό το 2004, από όλες τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Στη σταθερή τηλεφωνία συνεχίστηκε η επέκταση των υπηρεσιών, αλλά και οι διαφωνίες μεταξύ των εναλλακτικών παρόχων και του ΟΤΕ. Το 2004 ήταν μια χρονιά ανάπτυξης για την ελληνική αγορά πληροφορικής. Μάλιστα, πολλές εταιρείες παρουσίασαν, για πρώτη φορά, μετά από μία διετία, κερδοφορία στις οικονομικές καταστάσεις τους.

2005: Mobile στρατηγικές κινήσεις, Mobility καινοτομίες

Το 2005 ήταν μια χρονιά κινητικότητας στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών. Μεταξύ αυτών η TIM International, θυγατρική της TIM (Telecom Italia Mobile) πούλησε το 80,87% του μετοχικού κεφαλαίου της στην ελληνική εταιρεία κινητής ΤΙΜ Ελλάς, ενώ το φθινόπωρο ανακοινώθηκε η επίσημη έναρξη της εμπορικής λειτουργίας της CosmOTE Romania, της πρώτης θυγατρικής του ομίλου που υιοθετεί την ονομασία CosmOTE. Επιπλέον, οι περισσότερες εταιρείες τηλεπικοινωνιών άρχισαν να διερευνούν και να διαθέτουν υπηρεσίες Triple Play. Σχετική έρευνα της Gartner κατέδειξε ότι ένας πολύ σημαντικός αριθμός υπαλλήλων μπορεί να λειτουργήσει εκτός γραφείου και χωρίς στήριξη από το τμήμα πληροφορικής. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ελληνικές εταιρείες άρχισαν να εξερευνούν τις δυνατότητες του “mobility”, και αναπτύσσουν μοντέλα για «ιδιόκτητα» Η/Υ, προμηνύoντας έτσι την αρχή του BYOD.

Σημαντικό κομμάτι της αγοράς φαίνεται να «αφιερώθηκε» και στην ανάπτυξη λύσεων CRM, θέλοντας έτσι να βάλει τον πελάτη της στο επίκεντρο των επιχειρησιακών μοντέλων και να του προσφέρει υπηρεσίες, σε συνδυασμό με λύσεις mobility. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2005, έγινε και στην Ελλάδα το πολυαναμενόμενο λανσάρισμα του BlackBerry, με αρκετές ελληνικές επιχειρήσεις να δείχνουν ενδιαφέρον για τις νέες ασύρματες υπηρεσίες. Η Βασιλεία II έκανε τις τράπεζες να δώσουν ιδιαίτερη βαρύτητα σε θέματα risk και συμμόρφωσης με το κανονιστικό πλαίσιο, ενώ δημιούργησε τεχνολογικές προκλήσεις, όπως διαμόρφωση της αρχιτεκτονικής IT και ενοποίηση των δεδομένων που διαχειρίζεται η κάθε τράπεζα.

Ο υπουργός Εσωτερικών, Δημόσια Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Προκόπης Παυλόπουλος, παρουσίασε το φθινόπωρο το Εθνικό Δίκτυο Δημόσιας Διοίκησης «Σύζευξις», το «πρώτο μεγάλο έργο του ΥπΕσΔΔΑ στο επιχειρησιακό πρόγραμμα ‘Κοινωνία της Πληροφορίας’». Στόχος του έργου ήταν να δημιουργήσει την απαραίτητη υποδομή για την υλοποίηση μοντέλου Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης στον δημόσιο τομέα.

2006: Η MICROSOFT στο Ελληνικό Δημόσιο, ο ΟΤΕ αποκρατικοποιείται

Ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών ταλανίστηκε το 2006, από το μείζον θέμα των υποκλοπών, όταν ένας τρίτος παρείσφρησε σε λογισμικό της Ericsson, το οποίο ανήκε στο δίκτυο της Vodafone. Το θέμα απασχόλησε έντονα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Παράλληλα, την ίδια εποχή, η TIM ολοκλήρωσε την εξαγορά της Q Τηλεπικοινωνίες, η οποία μέχρι και σήμερα δραστηριοποιείται ως ανεξάρτητη εταιρεία, με την ίδια ομάδα διοίκησης της Wind (πάλαι ποτέ ΤΙΜ). Καταλύτης για την τεχνολογική ανάπτυξη του δημόσιου τομέα και την παροχή αναβαθμισμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών στους έλληνες πολίτες ήταν η συμφωνία που υπέγραψαν ο Yπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Γιώργος Αλογοσκούφης, και ο Πρόεδρος της Microsoft, Bill Gates, στο πλαίσιο συνεδρίου στη Λισαβόνα. Η συμφωνία περιελάμβανε την προμήθεια προϊόντων και υπηρεσίων της Microsoft για την κάλυψη αναγκών του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Την ίδια εποχή, η Microsoft παρουσίασε και τη νέα επωνυμία των ενοποιημένων επιχειρηματικών της λύσεων,Microsoft Dynamics.

Τον Απρίλιο, η Velti γίνεται η πρώτη ελληνική εταιρεία τεχνολογίας που εισέρχεται στην εναλλακτική αγορά AIM του Λονδίνου. Από τη διαδικασία εισαγωγής η εταιρεία άντλησε κεφάλαια ύψους 15 εκατ. ευρώ από θεσμικούς επενδυτές, με αποτέλεσμα η χρηματιστηριακή της αξία να πλησιάσει τα 45 εκατ. Δυστυχώς, όπως γνωρίζουμε, η έκβαση δεν ήταν η «επιθυμητή»… Η Info-Quest προχώρησε στην εξαγορά του 33% των μετοχών της Unisystems από τον βασικό μέτοχο Α. Δοξιάδη, έναντι 23,5 εκατ. ευρώ (οι δύο εταιρείες έχουν μέχρι σήμερα κοινή πορεία στην ελληνική αγορά) Λίγους μήνες μετά, η εταιρεία παρουσίασε τη νέα πολυκαναλική προσέγγιση καταναλωτών και επιχειρήσεων μικρού μεγέθους, με την επωνυμία “U” (το γνωστό σήμερα you.gr). Τον Σεπτέμβριο του 2006, η Διυπουργική Επιτροπή Αποκρατικοποιήσεων ξεκίνησε – μία από τις σημαντικότερες ίσως – διαδικασίες για την περαιτέρω αποκρατικοποίηση του ΟΤΕ.


2007: Ο προάγγελος του “Everything as a service”

Λανσαρίσματα νέων προϊόντων και υπηρεσιών, αλλά και έλευση νέων «παικτών» έδωσαν το στίγμα τους στην ελληνική αγορά τηλεπικοινωνιών το 2007. H TIM Hellas μετονομάστηκε σε Wind Hellas και έκανε την είσοδό της στη σταθερή τηλεφωνία, η On Telecoms ξεκίνησε την εμπορική της λειτουργία και η Cyta εδραίωσε την παρουσία της στην εγχώρια αγορά (πρώτο βήμα της εταιρείας η συμμετοχή της σε έργο της ΚτΠ για την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας στην ελληνική περιφέρεια). Έντονος ήταν ο ανταγωνισμός στο πεδίο των Double και Triple Play λύσεων. Η Vodafone εγκαινίασε το 2007 πιλοτικό έργο τηλεϊατρικής. Η ΕΕΤΤ χαρακτήρισε το 2007 ως «Έτος Ευρυζωνικότητας» και είναι χαρακτηριστικό ότι ο ΟΤΕ προέβη σε επενδύσεις ύψους 900 εκατ. ευρώ σε αντίστοιχες υποδομές. Τέλος, την εν λόγω χρονιά «άνοιξε» ο διάλογος για παροχή Location Based Services από τους παρόχους.

Σημαντική εξέλιξη για την ελληνική τραπεζική αγορά ήταν η οδηγία SEPA (Single Euro Payments Area), η οποία προετοίμασε το έδαφος για την άνοδο των εναλλακτικών παρόχων πληρωμών που γνωρίζουμε σήμερα (μόνο που τότε δεν είχε «ανακαλυφθεί» ακόμα ο όρος “digital disruption”). Στην εγχώρια αγορά Πληροφορικής, το ενδιαφέρον των παρόχων υπηρεσιών ήταν στραμμένο στο Business Intelligence και το Business Performance Management, ενώ οι ελληνικές εταιρείες άρχιζαν να ανακαλύπτουν τα πλεονεκτήματα του Software as a Service (SaaS). Δυναμική ήταν και η προβολή των λύσεων Application Portfolio Management, ενώ τα πλέον καινοτόμα τμήματα IT ελληνικών επιχειρήσεων οραματίζονταν το Services Oriented Architecture περιβάλλον.

To 2007 εγκαινιάστηκε το, HTCI, το Κέντρο Καινοτομίας Μικροηλεκτρονικής, το οποίο στέγαζε το πρώτο θεματικό cluster εταιρειών στην Ελλάδα. Το HTCI χαρακτηριζόταν τότε ως «η ελληνική Silicon Valley». Τέλος, στο πλαίσιο της επέκτασης ελληνικών επιχειρήσεων στην ελληνική αγορά, η ECDL Hellas ίδρυσε θυγατρική στην αγορά της Κίνας, καταδεικνύοντας τη δυναμική της εν λόγω αναδυόμενης αγοράς.

2008: Το ΙΤ «πρασινίζει», η ευρυζωνικότητα είναι γεγονός

Το ποσοστό διείσδυσης της ευρυζωνικότητας στην Ελλάδα το 2008 ήταν ακόμα χαμηλό, ωστόσο η Ελλάδα βρισκόταν στις πρώτες θέσεις των κρατών μελών, με ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 13,5% σε ευρυζωνικές συνδέσεις. Οι εξελίξεις αυτές δημιούργησαν γόνιμο έδαφος για τη δημιουργία του πρώτου Μητροπολιτικού Δικτύου στην πόλη των Τρικάλων. Εκμεταλλευόμενος τις δυνατότητες που προσφέρει η ευρυζωνικότητα, ο δήμος δημιούργησε ασύρματο δίκτυο, προσφέροντας δωρεάν πρόσβαση στο διαδίκτυο για τον καθένα. Στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης της ελληνικής κοινωνίας, ο Υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γιώργος Αλογοσκούφης, σε συνεργασία με τον Υπουργό Μεταφορών και Επικοινωνιών, Κωστή Χατζηδάκη ανακοίνωσαν το έργο δημιουργίας δικτύου οπτικών ινών που θα επιτρέπει σε οικιακούς κυρίως χρήστες να έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες που απαιτούν γρήγορες ταχύτητες και μεγάλο όγκο μετάδοσης δεδομένων (κατανάλωση τηλεοπτικού περιεχομένου, τηλεϊατρική κ.α.).

Ο προϋπολογισμός του έργου ανερχόταν στα 2,1 δις ευρώ. Τον Νοέμβριο του 2008 ανακοινώθηκε η εκκίνηση της δοκιμαστικής περιόδου ψηφιακής εκπομπής, για τηλεόραση και ραδιόφωνο. Οι εταιρείες πληροφορικής έστρεψαν το ενδιαφέρον τους στην αγορά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. είναι χαρακτηριστικό ότι μεγάλοι προμηθευτές όπως η Cisco έκαναν την είσοδό τους στο εν λόγω κομμάτι της αγοράς, λανσάροντας end-to-end λύσεις. Το Print Management ως μέσο για την καλύτερη διαχείριση του κόστους εκτυπώσεων έμπαινε δυναμικά στο λεξιλόγιο των εταιρειών, ενώ οι οργανισμοί πληροφορικής αναδείκνυαν την περιβαλλοντικά φιλική πλευρά τους, επενδύοντας στο Green IT.

Πάνω από 1 δισ. ευρώ διέθεσαν το 2008 οι έλληνες χρήστες σε ηλεκτρονικές αγορές μέσω internet. Η ταχεία ενσωμάτωση του internet στην καθημερινότητα των Ελλήνων άνοιξε τον διάλογο για θέματα ηλεκτρονικού επιχειρείν και τον σχεδιασμό έργων, τα οποία σχετίζονται με τις ηλεκτρονικές προμήθειες του δημοσίου, τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, τα ψηφιακά πιστοποιητικά, κ.α.

2009: TV, Mobile Banking & Ελληνικές διακρίσεις

Με καινούργια πονήματα, επενδύσεις παρά τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση, αλλά και πολλές εντάσεις, πέρασε το 2009 για τις εταιρείες του κλάδου τηλεπικοινωνιών. Ήταν η χρονιά που επισημοποιήθηκε η συγχώνευση Wind-Tellas, οι εταιρείες On Telecoms και Vivodi δημιούργησαν νέο επιχειρηματικό σχήμα, ενώ η Lannet δεν άντεξε στην κρίση και αιτήθηκε υπαγωγή στο άρθρο 99. Στις αρχές του έτους ξεκίνησε τις δράσεις της η Ένωση Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας –πολλές από τις οποίες, για τη συγκεκριμένη χρονιά, αφορούσαν σε καταλάγιασμα των διαμαχών που εκδηλώνονταν τακτικά ανάμεσα στις εταιρείες τηλεπικοινωνιών, με αφορμή τις διαφημιστικές τους καμπάνιες. Ο ΟΤΕ παρουσίασε την υπηρεσία TV και Video On Demand Conn-x TV, αλλά η HOL δεν άργησε καθόλου να αντεπιτεθεί με το IPTV. Την ίδια χρονιά, η hellas online ολοκλήρωσε το βασισμένο στην τεχνολογία Dense Wavelength Division Multiplexing (DWDM) εθνικό της δίκτυο κορμού.

Παρά την κρίση, το ψηφιακό προφίλ των ελληνικών επιχειρήσεων ήταν πολύ κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σύμφωνα με τους δείκτες i2010 του Παρατηρητηρίου. Ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής υπερθεμάτιζε της αξίας της καινοτομίας, δεσμεύοντας πάνω από 1 δισ. ευρώ για δράσεις στην τεχνολογία, έρευνα και καινοτομία στο ΕΣΠΑ 2007-2013. Το 2009 ήταν επίσης χρονιά διακρίσεων για τις ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας. Η Info-Quest απέσπασε το βραβείο «South East Europe Distributor of the Year 2009» στα «EMEA Channel Academy 2009 Awards», ενώ η Dell Ελλάδος (και κατ’ επέκταση η CPI που εξυπηρετούσε την Τεχνική Υποστήριξη στην Ελλάδα) κατέλαβε την 1η θέση Πανευρωπαϊκά στην Ικανοποίηση Πελατών για το Service.

Σημαντική διάκριση απέσπασε η ECDL Ελλάς στα βραβεία Access – IT για την έμπρακτη στήριξή της σε άτομα με ολική απώλεια ή δυσκολίες στην όραση. H Unisystems δημιούργησε το πρώτο στα Βαλκάνια EMC Velocity2 Signature Solution Center, ενώ πολύ σημαντική ήταν η στρατηγική συμφωνία μεταξύ Intelen και Google, στον χώρο του Energy ICT και των Smart Energy Services. Το 2009 ήταν η χρονιά του mobile banking, καθώς, η μία μετά την άλλη, οι ελληνικές τράπεζες λάνσαραν στην αγορά ανανεωμένες τις σχετικές υπηρεσίες τους.


2010: Το Δημόσιο εκσυγχρονίζεται (;)

Τα έργα του Δημόσιου Τομέα και η πορεία σημαντικών διαγωνισμών για έργα μεγάλου βεληνεκούς έδωσαν τον στίγμα στην ελληνική αγορά το 2010. Μεγάλος πρωταγωνιστής ο… περιπετειώδης διαγωνισμός της ΗΔΙΚΑ για το έργο της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, ο οποίος τελικά αποδείχθηκε ένα σήριαλ, με πολλές συνέχειες. Με πολλά μπρος-πίσω εξελισσόταν και το πολύπαθο έργο του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημόσιων Προμηθειών (ΕΣΗΔΠ). Καλύτερη τύχη είχε η Unisystems, και οι συνεργάτες της Citrix, HP και Microsoft, οι οποίοι δημιούργησαν τυποποιημένες λύσεις πληροφορικής και επικοινωνιών για τη νέα διοικητική δομή της χώρας με βάση το σχέδιο Καλλικράτης. Επιπλέον, η Κοινωνία της Πληροφορίας ολοκλήρωσε με επιτυχία τα έργα ΤΠΕ του Γ’ ΚΠΣ καθώς και τον σχεδιασμό έργων στο ΕΣΠΑ.

H Lamda Hellix συνέβαλε στην ανάπτυξη του Green High – Density Data Center της ΕΔΕΤ Α.Ε, το οποίο αποτελούσε, για την εποχή του, το πιο σύγχρονο Data Center στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα. Τέλος, τον Δεκέμβριο του 2010 ξεκίνησε η ηλεκτρονική υποβολή επενδυτικών σχεδίων στο πλαίσιο της δράσης «digi-content» του Ε.Π. «Ψηφιακή Σύγκλιση» (ΕΣΠΑ 2007-2013). Η δράση αφορούσε στην ενίσχυση της δημιουργίας δυναμικού και πλούσιου ελληνικού ευρυζωνικού περιεχομένου, προς εμπορική αξιοποίηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΚτΠ, η διείσδυση του διαδικτύου στην Ελλάδα έφτασε το 2010 το 44%. Στο πλαίσιο εντατικοποίησης χρήσης του internet από τους Έλληνες, η Τράπεζα Πειραιώς εγκαινίασε την καινούργια ηλεκτρονική τράπεζα Winbankdirect.

Εντυπωσιακές ήταν οι επιδόσεις της ελληνικής αγοράς στο διεθνές πεδίο της ψηφιακής ασφάλειας και της επιχειρησιακής συνέχειας. Το τμήμα Group Business Continuity Management της Cosmote συγκαταλέχθηκε στις επτά κορυφαίες ομάδες Επιχειρησιακής Συνέχειας στον κόσμο, ενώ ο Χρήστος Κ. Δημητριάδης, επικεφαλής της Διεύθυνσης Πληροφοριακής Ασφάλειας της Intralot, εξελέγη Διεθνής Αντιπρόεδρος του μη κερδοσκοπικού Ινστιτούτου Ελέγχου Συστημάτων Πληροφορικής ISACA (σήμερα Πρόεδρος).

2011: Προελαύνουν τα social media και οι εφαρμογές

Με φιλόδοξα βήματα της ελληνικής κυβέρνησης, αναφορικά με την ψηφιοποίηση της καθημερινότητας των Ελλήνων, ξεκίνησε το 2011. Αρχής γενομένης από την ανακοίνωση του Γενικού Γραμματέα Πληροφοριακών Συστημάτων Διομήδη Σπινέλλη για διάθεση «φοροκαρτών» στους πολίτες τον Μάρτιο του 2011. Η πρωτοβουλία αυτή δεν γνώρισε ποτέ μεγάλη επιτυχία –αλλά μάλλον δεν ήταν αυτός ο λόγος για την παραίτηση του Γ.Γ. λίγους μήνες αργότερα. Για την ιστορία, το 2011, νέος Γενικός Γραμματέας διορίστηκε ο Χάρης Θεοχάρης, νυν βουλευτής του «Ποταμιού». Τον Απρίλιο ανακοινώθηκε ότι δημοπρατείται ο διαγωνισμός για το ηλεκτρονικό εισιτήριο αστικών συγκοινωνιών ένα μεγάλο έργο μέσω ΣΔΙΤ.

Τον Μάιο λανσαρίστηκε από το Υπουργείο Οικονομικών η υπηρεσία Μ-TAXIS (Mobile Taxis). Μια από τις σημαντικές δράσεις της χρονιάς ήταν το digi-retail, σκοπός του οποίου ήταν να βοηθήσει το λιανεμπόριο να αντιμετωπίσει την κρίση μέσω των σύγχρονων τεχνολογιών. Δυσάρεστη διαπίστωση ωστόσο ήταν η τελευταία θέση της Ελλάδας σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 2011 ιδρύθηκε ο Σύνδεσμος Εταιρειών Κινητών Εφαρμογών Ελλάδος (ΣΕΚΕΕ). Ο νεοσύστατος οργανισμός εκπροσωπούσε τότε 32 επιχειρήσεις και η λειτουργία του κατέδειξε την αυξανόμενη σημασία του κλάδου των εφαρμογών στην εγχώρια αγορά ΙΤ, αλλά και στην εθνική οικονομία γενικότερα. 1,5 εκατ. Έλληνες ήταν ενεργοί χρήστες του Facebook το 2011.

Τα social media εισέρχονταν δυναμικά στα επιχειρηματικά μοντέλα των επιχειρήσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, ιδιαίτερα σημαντική ήταν η βράβευση της Τράπεζας Πειραιώς από το European Finance Marketing Association (EFMA), ως η κορυφαία παρουσία στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης στην Ευρώπη. Στο πεδίο των τηλεπικοινωνιών, τον Σεπτέμβριο του 2011 ξεκίνησε η διαδικασία συγχώνευσης της HOL με τις Αττικές Τηλεπικοινωνίες, ενώ οι Algonet – Net One σταμάτησαν να παρέχουν υπηρεσίες σε οικιακούς πελάτες. Το 2011 έφυγαν από τη ζωή ο Θανάσης Πουλιάδης, ιδρυτής της «Πουλιάδης & Συνεργάτες» (που για αρκετά χρόνια έπαιξε σημαντικό

2012: «Σύννεφα», ύφεση και ηλεκτρονική διακυβέρνηση

Το 2012 η ελληνική αγορά συρρικνωνόταν, εξαιτίας του μηδενισμού σχεδόν των κρατικών δαπανών, των προβλημάτων ρευστότητας της αγοράς και της έλλειψης πιστώσεων. Μέσα στην προηγούμενη χρονιά, η εταιρεία αναλυτών IDC είχε υπολογίσει μείωση της τάξης του 8,2% και έκανε λόγο για περαιτέρω σμίκρυνση της τάξης του 8,5%, για το 2012. Αισιόδοξη «νότα» της χρονιάς η υπογραφή της συμφωνίας για τη μεταφορά όλων των προϊόντων της Hewlett Packard προς την Ευρώπη, με τον στόλο της Cosco, μέσω του λιμένα του Πειραιά και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Ελπιδοφόρο μήνυμα αποτέλεσε και η επέκταση του ελληνικού start-up Taxibeat στην αγορά της Βραζιλίας –κίνηση που επαλήθευε την αναπτυξιακή δυναμική των νεοφυών επιχειρήσεων. Αξίζει δε να αναφερθεί ότι το 2012 ήταν το έτος ίδρυσης του Ελληνικού Συνδέσμου Ηλεκτρονικού Εμπορίου (GRECA).

Σε αυτό «αφιλόξενο» για επενδύσεις περιβάλλον, η Canon Europe ίδρυσε γραφείο εκπροσώπησης για τα καταναλωτικά της προϊόντα στην Ελλάδα και ταυτόχρονα υπέγραψε νέα σύμβαση διανομής με την Intersys, ενώ υπεγράφη η σύμβαση μεταξύ της Αττικό Μετρό και της Siemens για το «Σύστημα σηματοδότησης των νέων επεκτάσεων του μέτρο της Αθήνας», δίνοντας τέλος σε ένα σήριαλ που κράτησε πολλά χρόνια. Ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις πείθονταν για τα οφέλη του cloud, ωθώντας τις εταιρείες τηλεπικοινωνιών να εμπλουτίσουν με ανάλογες υπηρεσίες τα επιχειρηματικά portfolio τους. Σε αυτό το πλαίσιο, το 2012 παρουσιάστηκαν στην αγορά οι υπηρεσίες OTE Business Cloud και hol cloud.

Και παρότι ο κλάδος των τηλεπικοινωνιών κατέγραφε, την τριετία 2009-2011 πτώση τζίρου κατά 40%, ως νέο πεδίο ανταγωνισμού των παρόχων διαφαινόταν η ανάπτυξη δικτύων 4G τεχνολογίας LTE. Έντονο ήταν το κλίμα και στις συζητήσεις για τη διαμόρφωση της αγοράς υπηρεσιών VDSL. Για το Δημόσιο, το 2012 ήταν η χρονιά που η ηλεκτρονική διακυβέρνηση μπήκε δυναμικά στην κυβερνητική ατζέντα, δημιουργώντας ελπίδες για νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες στις ελληνικές εταιρείες τεχνολογίας. Τέλος, στον τραπεζικό κλάδο, οι επενδύσεις των οργανισμών στρέφονταν κυρίως σε τεχνολογίες ανέπαφων πληρωμών.


2013: Μοχλός ανάπτυξης & εξωστρέφειας το ΙΤ για την ελληνική οικονομία

Και ενώ η ελληνική οικονομία μετρούσε τις πληγές της κρίσης, κάτι φαίνεται να αλλάζει στο πεδίο του IT. Η αναπτυξιακή δυναμική των νέων τεχνολογιών και η σημασία των επενδύσεων από ΙΤ πολυεθνικές έτυχαν μεγάλης αναγνώρισης από την ελληνική κυβέρνηση, ενώ η εξωστρέφεια ήταν η λέξη-κλειδί για τις στρατηγικές αποφάσεις των ελληνικών επιχειρήσεων αλλά και των εθνικών φορέων τεχνολογίας. Το πρόγραμμα του πρωθυπουργού πρέπει να ήταν ιδιαίτερα επιβαρυμένο το 2013, καθώς ο Αντώνης Σαμαράς πραγματοποίησε πληθώρα συναντήσεων με σημαίνοντες ηγέτες της παγκόσμιας αγοράς ICT. Συγκεκριμένα, ο Α. Σαμαράς συναντήθηκε, μεταξύ άλλων, με τον CEO της SAP Jim Hagemann Snabe, την Πρόεδρο και CEO της ΙΒΜ Ginni Rometty και με τον Group CEO της Vodafone Vittorio Colao.

Κοινός τόπος των συζητήσεων ήταν το ταλέντο των Ελλήνων στις νέες τεχνολογίες και ο ψηφιακός μετασχηματισμός ως μέσο για την αναμόρφωση του δημόσιου τομέα, αλλά και την επιτάχυνση της ελληνικής οικονομίας. Στρατηγικής σημασίας επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν στη χώρα το 2013 ήταν η ίδρυση του SAP Center of Excellence του oμίλου Delhaize και της ΑΒ Βασιλόπουλος στην Ελλάδα, η συνεργασία της Teleperformance με τη Microsoft, για τη δημιουργία περιφερειακού κέντρο contact & support center, για την εξυπηρέτηση χρηστών Microsoft στην Ευρώπη αλλά και η στρατηγική συμμαχία του ΣΕΒ και της Google, για τη στήριξη των εξωστρεφών επιχειρήσεων, με την ανάπτυξη σύγχρονης Διαδικτυακής Πλα-τφόρμας Εκπαίδευσης, Πληροφόρησης και Υποστήριξης αυτών.

Τη χρονιά εκείνη, ο ΣΕΚΕΕ παρουσίασε την πρώτη επίσημη ελληνική συμμετοχή στο GSMA Mobile World Congress, ενώ οι ελληνικές επιχειρήσεις πληροφορικής κατάφεραν να αφήσουν το στίγμα τους στην ευρωπαϊκή έκθεση CeBIT. Πολλές ήταν οι στρατηγικές συμμαχίες ξένων εταιρειών με ελληνικούς οργανισμούς – Cognity Group και Atos Global, Odyssey Consultants και AirWatch, μεταξύ άλλων- ενώ η VoiceWeb έγινε το πρώτο πλήρες ελληνικό μέλος του ευρωπαϊκού forum εταιρειών τεχνολογίας LT-Innovate. Το 2013 ήταν μια καλή χρονιά για τον ψηφιακό εκσυγχρονισμό του δημόσιου τομέα, καθώς εγκαινιάστηκε το… πολύπαθο Ενιαίο Σύστημα Συνταγογράφησης Φαρμάκων & Παραπεμπτικών, τέθηκε σε λειτουργία το πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» για την αγορά εργασίας, ενώ πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά ηλεκτρονική επίδοση δικαστικού εγγράφου με ψηφιακή υπογραφή.

2014: Μεγάλες επενδύσεις από κολοσσούς στην Ελλάδα

Τέσσερις μεγάλες επενδύσεις έγιναν από πολυεθνικές εταιρείες τεχνολογίας στην Ελλάδα, με την IBM να κάνει την αρχή δημιουργώντας ένα νέο κέντρο εξειδίκευσης στον τομέα των Big Data & Business Analytics στην Ελλάδα (Center of Competence), ενώ ακολούθησε, δύο περίπου μήνες μετά, η Dow Chemical Company, σε συνεργασία με την IBM, με τη δημιουργία Κέντρου για την Παροχή Υπηρεσιών στον τομέα των Πληροφοριακών Συστημάτων (Information Systems Delivery Center) στην Ελλάδα, αξιοποιώντας την εξειδίκευση της IBM στον τομέα των υπηρεσιών. Δύο ακόμη μεγάλες συμφωνίες για την Ελλάδα ήταν και αυτή μεταξύ ΖΤΕ και Cosco, για την χρήση του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά ως διαμετακομιστικού κέντρου (logistics) για τα προϊόντα της κινεζικής εταιρείας, αλλά και η έναρξη λειτουργίας του κέντρου διανομής της Huawei στον Σταθμό Εμπορευματοκιβωτίων Πειραιά, με το πρώτο τρένο να μεταφέρει στην Ευρώπη 22 εμπορευματοκιβώτια – κοντέινερς – με εμπορεύματα της εταιρείας.

Μία μεγάλη νίκη για τις εταιρείες λογισμικού ήταν και η άρση τελικά της διάταξης που αφορούσε την παρακράτηση του 20% της αξίας των αδειών (δικαιωμάτων λογισμικού) που πωλούνται από εταιρείες πληροφορικής, ύστερα από αλλεπάλληλες συναντήσεις και κατόπιν υπομνήματος του ΣΕΠΕ προς το Υπουργείο Οικονομικών, η οποία, σύμφωνα με τον ΣΕΠΕ, «θα επέφερε τη μεγαλύτερη καταστροφή στον κλάδο από ίδρυσης του». Στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης αρκετά ήταν τα σημαντικά έργα που κατακυρώθηκαν ή υπεγράφησαν.

Μεταξύ αυτών, η ολοκλήρωση μητροπολιτικών δακτυλίων με εθνικά δίκτυα από τις Intracom και ΟΤΕ, στο πλαίσιο του ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση», αλλά και το έργο «Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες Ταυτοποίησης και Αναγνώρισης Πολιτών (e-ΤΑΠ)» από την Space Hellas για το Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη. Ένα από τα μεγαλύτερα, όμως, έργα για το 2014 είναι αδιαμφισβήτητα το ηλεκτρονικό εισιτήριο του ΟΑΣΑ από την κοινοπραξία TEΡΝΑ Ενεργειακή – LG CNS, συνολικού προϋπολογισμού 94 εκατ. ευρώ. Προς τα τέλη του έτους, η Vodafone έλαβε έγκριση απο την Επιτροπή Ανταγωνισμού προκειμένου να προχωρήσει στην εξαγορά και στη συνέχεια στη συγχώνευση της hellas online.

2015: Επιχειρηματικότητα και ανάπτυξη εν μεσω Capital Control

Αν και το 2015 σημαδεύτηκε από τα capital controls, στη μέση ακριβώς της χρονιάς, αρκετά ήταν τα έργα e-government που κατακυρώθηκαν ή υπεγράφησαν, τόσο το α’ όσο και το β’ εξάμηνο του έτους. Το σημαντικότερο ίσως της χρονιάς ήταν η συμφωνία-πλαίσιο, ύψους 5,9 εκατ. ευρώ της ΚτΠ για το έργο «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Τώρα» που υπεγράφη με τις ενώσεις εταιρειών Byte Computer-Neuropublic-Planet, Cosmos Business Systems-European Profiles, Quality & Reliability-ICAP Advisory, PricewaterhouseCoopres Business Solutions-VCI-iKnowHow και Ευρωσύμβουλοι-Γνώμων Πληροφορική και τις εταιρείες Globo Tecnologies, Unisystems και Ernst & Young.

Ένα ακόμη μεγάλο έργο, αυτή τη φορά στον ιδιωτικό τομέα, ήταν και η επένδυση 43 εκατ. ευρώ από τον Όμιλο Coca Cola για τη δημιουργία Data Center 28 χωρών στην Ελλάδα από τον Όμιλο ΟΤΕ.Παραμένοντας στο χώρο των κέντρων δεδομένων, το Athens-2 της Lamda Hellix απέσπασε πιστοποιήθηκε με “Leadership in Energy and Environmental Design” v4 BD+C Gold Certification (LEED Gold), αποτελώντας έτσι το μοναδικό στην Ευρώπη και από τα ελάχιστα στον κόσμο κέντρα δεδομένων με την πιστοποίηση αυτή. Μέσα στο 2015, όμως, έπεσε οριστικά και η αυλαία του έργου δωρεάν wi-fi, καθώς ο αναπληρωτής Υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Χρήστος Σπίρτζης εξήγγειλε τη μη συνέχιση του έργου για την εγκατάσταση δημόσιου δωρεάν δικτύου wi-fi.

Μία ακόμη αρνητική εξέλιξη στον κλάδο τον τηλεπικοινωνιών ήταν και αυτή της On Telecoms, καθώς μετά την άρση των ασφαλιστικών μέτρων από την ΕΕΤΤ που είχαν ληφθεί όσο αφορά τον ΟΤΕ, ο Οργανισμός σταμάτησε να παρέχει στην On Telecoms υπηρεσίες δικτύου. Δυστυχώς, το τελευταίο τρίμηνο του έτους σημαδεύτηκε από την «κατάρευση» της «αυτοκρατορίας» της Globo, η οποία κατηγορήθηκε για παραποίηση οικονομικών στοιχείων, τα οποία αποκάλυψε το hedge fund Quintessential Capital Management. Οι εξελίξεις στη συνέχεια ήταν καταιγιστικές, αρχίζοντας με τις παραιτήσεις του CEO και ιδρυτή της εταιρείας Κωστή Παπαδημητρακόπουλου και καταλήγοντας στο οριστικό κλείσιμο της εταιρείας στο τέλος του Νοεμβρίου.