Ο ψηφιακός μετασχηματισμός αλλάζει άρδην τον κόσμο του εμπορίου προσφέροντας στους επιχειρηματίες την δυνατότητα να διαμορφώσουν την εμπειρία του χρήστη με πολλά καινοτόμα εργαλεία.

Πρόσφατα η Amazon παρουσίασε το νέο, πολυαναμενόμενο κατάστημα της στο Seattle, το Amazon Go. Ένα τόπο στο οποίο η ψηφιακή τεχνολογία και η φυσική πραγματικότητα παντρεύονται με έναν εντελώς πρωτοποριακό τρόπο, προσφέροντας μια πρωτόγνωρη αγοραστική εμπειρία. Με ένα απλό πέρασμα της εφαρμογής Amazon Go μπροστά από τον ειδικό δέκτη, οι αγοραστές έχουν τη δυνατότητα να διαλέξουν όποιο αντικείμενο θέλουν από τα ράφια και να φύγουν από το μαγαζί χωρίς να χρειαστεί να σταματήσουν στο ταμείο για να πληρώσουν για τα προϊόντα τους. Ένα όνειρο των απανταχού εσωστρεφών ή και πολυάσχολων, ανθρώπων γίνεται πραγματικότητα. Το Amazon Go επιτρέπει στους πελάτες να ολοκληρώσουν τις αγορές τους χωρίς να χρειαστεί να αλληλεπιδράσουν με άλλους ανθρώπους. Οι πραγματικές επιπτώσεις όμως είναι πολύ μεγαλύτερες από αυτό που φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Σε αυτό το μαγαζί αντικατοπτρίζεται η δυναμική φύση που έχει αποκτήσει το περιβάλλον του λιανικού εμπορίου σήμερα. Ένα περιβάλλον στο οποίο οι εμπειρίες που βιώνει ο αγοραστής μέσα από τον υπολογιστή, το κινητό και τον πραγματικό κόσμο επικαλύπτονται, δημιουργώντας την επονομαζόμενη εμπειρία omnichannel.

Μια πολλά υποσχόμενη τεχνολογία που θα βοηθήσει τους εμπόρους να αξιοποιήσουν αυτή τη μετάβαση είναι το Internet of Things (IoT)

Φανταστείτε την περίπτωση στην οποία ενώ βρίσκεστε σε ένα μαγαζί, λαμβάνετε μια προσωποποιημένη ειδοποίηση στο τηλέφωνο σας με ένα εκπτωτικό κουπόνι για κάποιο από τα προϊόντα που συνήθως αγοράζετε και που υπό άλλες προϋποθέσεις μπορεί να μην μαθαίνατε ποτέ. Ή να έχετε στο κινητό σας μια εφαρμογή που θα σας παρουσιάζει την ακριβή τοποθεσία του προϊόντος που θέλετε να αγοράσετε καθώς και πόσα έχουν απομείνει στο ράφι, διαθέσιμα προς πώληση. Πολλοί έμποροι λιανικών προϊόντων χρησιμοποιούν το IoT για να αποκτήσουν τέτοιου είδους διαδραστικότητα με τους καταναλωτές τους, γεγονός που θα αναδομήσει ριζικά τον τρόπου που ψωνίζουμε – όχι μόνο στο Seattle, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Σύμφωνα με την έρευνα Zebra 2017 Retail Vision Study που διεξήχθη σε 1700 εμπόρους λιανικής στην Αμερική, την Ευρώπη, την Μέση Ανατολή, την Ασία και τις νήσους του Ειρηνικού, σχεδόν 80% των εμπόρων λιανικής δηλώνει πως αποτελεί επιτακτική ανάγκη πλέον η εφαρμογή omnichannel εμπειριών στα καταστήματα τους.

Κάποιοι από τους λόγους που δημιουργείται αυτή την ανάγκη είναι οι παρακάτω.

Ψηφιακός και φυσικός κόσμος γίνονται ένα
Με τη χρήση αισθητήρων και smart beacon technology μέσα στα καταστήματα, οι επιχειρηματίες μπορούν να συνδεθούν με τους πελάτες τους σε πραγματικό χρόνο με έναν πιο άμεσο και προσωπικό τρόπο, διαμορφώνοντας κατάλληλα την εμπειρία τους, προσφέροντας κουπόνια για αντικείμενα που συνηθίζουν να αγοράζουν. Υπάρχουν επίσης συστήματα που ενημερώνουν εγκαίρως τον πελάτη όταν κάποιο προϊόν έχει εξαντληθεί στο κατάστημα που επιθυμεί να επισκεφτεί –προσφέροντας του πληροφορίες για το κοντινότερο κατάστημα που μπορεί να το προμηθευτεί ή παρέχοντας του την δυνατότητα με το πάτημα ενός κουμπιού να παραγγείλει το αντικείμενο με άμεση αποστολή στο σπίτι του χρήστη. Οι νέες αυτές τεχνολογίες προσβλέπουν στην δημιουργία μιας πιο ομαλής και αυθόρμητης εμπειρίας για τον καταναλωτή που θα του εξοικονομήσει χρόνο και επίσης θα χτίσει ισχυρό brand loyalty.

Οι έμποροι κατανοούν και προσεγγίζουν τις προσδοκίες του πελάτη
Ο καταναλωτής έχει πλέον στη διάθεση του πολλούς και διαφορετικούς τρόπους για να αγοράσει τα προϊόντα που τον ενδιαφέρουν. Άρα οι έμποροι πρέπει να βρουν καλύτερες μεθόδους για να εξασφαλίσουν πως τα κανάλια εμπορικής διάθεσης που επιθυμούν οι καταναλωτές θα είναι διαθέσιμα όταν και όπου τα θελήσουν. Για παράδειγμα είναι πιθανότερο οι πελάτες να αγοράσουν ένα πλυντήριο μέσω internet; Ή θα κάνουν την έρευνα τους στο internet και έπειτα θα αγοράσουν ένα καινούργιο πλυντήριο από το τοπικό μαγαζί; Θα έχουν την ίδια συμπεριφορά και για μικρότερα αντικείμενα όπως ρούχα ή ηλεκτρονικά; Αυτή η γνώση προϋποθέτει την ύπαρξη μεγάλου όγκου από omni-channel analytics σχετικά με τις συμπεριφορές του καταναλωτή σε ένα φάσμα διαφορετικών πλατφορμών.

Μελετώντας τις καταναλωτικές συνήθειες του αγοραστή τόσο online όσο και στο φυσικό κατάστημα, οι έμποροι μπορούν να προσδιορίσουν τον τρόπο με τον οποίο είναι καλύτερο να προσεγγίσουν τον αγοραστή και το μήνυμα που εκείνος επιθυμεί να ακούσει.

Φανταστείτε να γνωρίζατε αν είσαστε πωλητής πότε σκοπεύει ο πελάτης να αγοράσει από τους ανταγωνιστές σας και να είχατε τη δυνατότητα να του στείλετε κάποιο κίνητρο για να το πεταπείσετε και να πάρετε την πώληση. Ή επίσης να γνωρίζατε πότε ένας καταναλωτής περνάει έξω από το κατάστημα σας και να μπορούσατε να του στείλετε ένα κουπόνι για κάτι που προσφάτως θέλησε να αγοράσει ή αναζήτησε στο διαδίκτυο.

Τα analytics μπορούν επίσης να βοηθήσουν τους εμπόρους λιανικής να δρομολογήσουν την απογραφή των εμπορευμάτων τους. Γνωρίζοντας πότε συγκεκριμένα είδη προϊόντων είναι πιθανότερο να πουληθούν, μπορεί να εξαλειφθεί ο όποιος εκνευρισμός και από τις δύο πλευρές της συναλλαγής.

Φανταστείτε, ως καταναλωτής, να αφιερώσετε μια μέρα ψάχνοντας για ένα καινούργιο πλυντήριο πιάτων πριν επισκεφτείτε το τοπικό κατάστημα ηλεκτρονικών ειδών όπου τελικά συνειδητοποιείτε πως έχει εξαντληθεί ή πως δεν πουλιέται πια. Είναι μια αρκετά δυσάρεστη εμπειρία. Το IoT στοχεύει στην εξάλειψη αυτής της ταλαιπωρίας των καταναλωτών. Οπλισμένοι με την σωστή πληροφορία, οι έμποροι μπορούν να υπολογίσουν καλύτερα πόσο χώρο χρειάζονται για να τοποθετήσουν τα προϊόντα τους, καθώς και πόσα μπορούν να χωρέσουν στην αποθήκη, με στόχο να βελτιστοποιήσουν το οικονομικό τους όφελος.


Τοποθέτηση των αγαθών στη βέλτιστη θέση
Όντας συνδεδεμένοι με τους πελάτες κατά τη διάρκεια των αγορών τους στο φυσικό κατάστημα, οι έμποροι μπορούν να προσδιορίσουν τις διαδρομές που ακολουθούν οι πελάτες τους εντός του καταστήματος και να προσδιορίσουν καλύτερα που και πως θα έπρεπε να τοποθετηθούν τα αντικείμενα, καθώς και ποια καταστήματα θα έπρεπε να έχουν περισσότερα ή λιγότερα κομμάτια από το κάθε είδος. Μένουν οι πελάτες περισσότερη ώρα στον χώρο με τα ρούχα αν τα προϊόντα είναι τοποθετημένα πιο ευρύχωρα; Αγοράζουν οι πελάτες περισσότερα προϊόντα όταν το γάλα είναι τοποθετημένο στο πίσω μέρος του μαγαζιού ή στο μπροστινό; Αποχωρούν από το κατάστημα όταν ένα προϊόν που συνήθως ψωνίζουν έχει εξαντληθεί ή είναι πιο ανοιχτοί στην δοκιμή εναλλακτικών προϊόντων;

Επιπρόσθετα στην στοχευμένη ταξινόμηση του αποθεματικού εντός του καταστήματος, η μετάβαση που προσφέρει το IoT μπορεί να ξεκινήσει και από το επίπεδο της εφοδιαστικής αλυσίδας. Τα προϊόντα μπορούν πλέον να παρακολουθούνται σε όλη την πορεία τους, από την παραγωγή μέχρι το σημείο πώλησης, βελτιώνοντας έτσι την λειτουργικότητα, την αποτελεσματικότητα και ως εκ τούτου και τις ευκαιρίες κέρδους. Με τα δεδομένα του IoT η επιχείρηση μπορεί πλέον να εντοπίσει και να βελτιστοποιήσει ακόμα και λεπτομέρειες που πριν ήταν δύσκολο να εξερευνηθούν. Θέλετε να γνωρίζετε τη διάρκεια της μεταφοράς; Θέλετε να γνωρίζετε την θερμοκρασία στην οποία φυλάσσεται ένα αντικείμενο; Θέλετε να γνωρίζετε την ταχύτητα με την οποία μεταφέρθηκε ένα προϊόν στο ράφι του; Πλέον όλα αυτά τα ερωτήματα μπορούν να απαντηθούν χάρη στα δεδομένα του IoT και αυτό είναι μόνο μια πτυχή των αστείρευτων δυνατοτήτων του.

Η μετάβαση είναι αναπόφευκτη
Σύμφωνα με την Zebra 2017 Retail Vision Study έως το 2021 το 79% των εμπόρων λιανικής θα μπορούν να προσφέρουν στους πελάτες τους μια personalized εμπειρία στο μαγαζί τους, επειδή θα μπορούν να γνωρίζουν πότε βρίσκονται εντός του μαγαζιού. Τι θα συμβεί όμως με το υπόλοιπο 21% ; Η επιβίωση των φυσικών τους καταστημάτων αναμένεται να ενέχει αρκετές δυσκολίες τα επόμενα χρόνια.

«Ο τομέας του λιανικού εμπορίου βιώνει μια κομβική μετάβαση, καθώς οι επιχειρήσεις ανακαλύπτουν καινούργιους τρόπους χρήσης των δεδομένων και της πληροφορίας» σύμφωνα με τον Greg Jones, director of industry solutions for retail στη Microsoft, που μίλησε στο ετήσιο συνέδριο National Retail Federation’s. «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι πια μέρος του ιστού και βλέπουμε πλέον μια ταχύτερη από ποτέ υιοθέτηση των νέων τεχνολογιών».

Υπάρχουν πάντως αρκετές τεχνολογίες που έχουν ήδη αρχίσει να εφαρμόζονται σε καταστήματα ώστε να εξελίξουν την εμπειρία του καταναλωτή.

Οι τιμές αναπροσαρμόζονται σε πραγματικό χρόνο
Αν επιδίδεστε συχνά σε online αγορές πιθανότατα να έχετε παρατηρήσει πως οι τιμές σε συγκεκριμένα προϊόντα μεταβάλλονται στιγμιαία. Πλέον η ίδια δυναμική αρχίζει να εφαρμόζεται και στα φυσικά καταστήματα.

Σε μεγάλα παντοπωλεία όπως το Kroger υπάρχουν οθόνες όπου αναγράφεται η τιμή του κάθε προϊόντος. Αυτό επιτρέπει στους καταστηματάρχες να κάνουν άμεσες και μαζικές αλλαγές στις τιμές, που ελέγχονται κεντρικά από το ERP σύστημα της επιχείρησης. Ενώ η προσαρμογή των τιμών και η καταγραφή των εβδομαδιαίων προσφορών θα μπορούσε να διαρκέσει πολλές ώρες, ακόμη και ημέρες, πλέον οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν τη δυνατότητα αλλαγής χιλιάδων τιμών με αυτοματοποιημένες διαδικασίες και κυρίως χωρίς λάθη.

«Με αυτό τον τρόπο μπορούν να ανανεωθούν 20.000 τιμές σε ένα με δύο λεπτά» λέει ο Kevin Fessenden, research and development manager στο Kroger. «Στον έντυπο κόσμο αυτό θα διαρκούσε τρεις με τέσσερεις ημέρες».

Το Kroger έχει αντικαταστήσει τις έντυπες ετικέτες τιμών με ψηφιακές οθόνες σε 17 μαγαζιά και σκοπεύει να επεκταθεί σε 130 μέχρι το τέλος του χρόνου. Παρόλο που για την ώρα οι υπεύθυνοι των καταστημάτων χρησιμοποιούν αυτό το σύστημα μόνο για τις προγραμματισμένες προσαρμογές τιμών, ο Fessenden δηλώνει πως αυτή η τεχνολογία θα μπορούσε να εφαρμοστεί για να γίνονται προσαρμογές βάσει της προσφοράς ή της ζήτησης.

Αν, για παράδειγμα, ένα συγκεκριμένο κατάστημα είχε απόθεμα μόνο δύο δοχεία με σάλτσα ντομάτας, ο υπεύθυνος θα μπορούσε να αυξήσει την τιμή τους μέχρι την επόμενη παραλαβή. Ή όπως αναφέρει ο Fessenden, «αν έχουμε περίσσευμα στα δημητριακά, θα μπορούσαμε να αποφασίσουμε να δημιουργήσουμε μια έκτακτη έκπτωση».


Ψηφιακοί δοκιμαστικοί καθρέφτες
Δεν είσαστε σίγουρη αν το κόκκινο κραγιόν σας εκφράζει; Ή αν τα στρογγυλά γυαλιά ταιριάζουν στο σχήμα του προσώπου σας; Τώρα μπορείτε να συμβουλευτείτε τον καθρέφτη σας.

Οι ψηφιακοί καθρέφτες της Memomi, που χρησιμοποιούνται από καταστήματα όπως το Sephora και το Neiman Marcus, επιτρέπουν στους αγοραστές να συγκρίνουν makeup, γυαλιά καθώς και άλλα είδη, να τα δοκιμάσουν χωρίς να τα φορέσουν. Αν για παράδειγμα επιθυμείτε να αγοράσετε ένα καινούργιο ζευγάρι γυαλιών ηλίου, μπορείτε να δοκιμάσετε διαφορετικά είδη, να βγάλετε βίντεο 360 μοιρών και να συγκρίνετε τις επιλογές σας τη μια δίπλα στην άλλη. Ή σχετικά με το make up, οι καθρέφτες της Memomi σας επιτρέπουν να καταγράψετε τις οδηγίες από επαγγελματίες makeup artists (ώστε να μπορέσετε να αναπαράγετε το ίδιο αποτέλεσμα την επόμενη ημέρα), ή ακόμα να δείτε πως θα φαινόταν το μακιγιάζ σας υπό διαφορετικό φωτισμό. Συγχρόνως μπορείτε να στείλετε φωτογραφίες και βίντεο στους φίλους σας για συμβουλές.

Αυτόματα καρότσια… ή και καθόλου καρότσια
Το Dash είναι ένα ρομποτικό καρότσι στο οποίο μπορείτε να εισάγετε την λίστα με τα ψώνια σας και εκείνο σας καθοδηγεί σε κάθε αντικείμενο και σας επιτρέπει να αποχωρήσετε από το κατάστημα μόνο με ένα πέρασμα της πιστωτικής σας κάρτας. Αφού τελειώσετε τις αγορές σας, σας ακολουθεί πιστά μέχρι το αμάξι. Τέλος, αφού ολοκληρωθεί το ξεφόρτωμα των προϊόντων σας, το Dash βρίσκει αυτομάτως το δρόμο του πίσω στη θέση του.

Ο πρόγονος του Dash ονομαζόταν Budgee και είχε δημιουργηθεί από την Five Elements Robotics για να βοηθήσει τους ηλικιωμένους, τα άτομα με κινητικές δυσκολίες και όποιον άλλον είχε ανάγκη, στην μεταφορά των προϊόντων. Μετά από λίγο η συνιδρύτρια Wend Roberts άρχισε να λαμβάνει τηλεφωνήματα από τους καταστηματάρχες.

«Ήθελα όλοι να γνωρίζουν πότε θα δημιουργούσαμε κάτι για εκείνους» είπε, «είχαν όλοι μια πολύ συγκεκριμένη λίστα με αιτήματα».

Μερικά από τα αιτήματα αυτά περιελάμβαναν χαρακτηριστικά όπως ένα καρότσι που να χωράει 115 κιλά προϊόντων, να μαζεύει πληροφορίες για τις αγοραστικές συνήθειες του χρήστη και να συγχρονίζεται με τις online παραγγελίες. Επίσης αντί να ακολουθεί τον πελάτη να τον κατευθύνει μέσα στους διαδρόμους των πολυκαταστημάτων.

Η παραγωγή αυτού του καροτσιού ξεκινά τις επόμενες εβδομάδες και η Roberts λέει πως βρίσκεται ήδη σε επικοινωνία με επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται να χρησιμοποιήσουν αυτή την τεχνολογία στα καταστήματά τους.

Μια τελείως διαφορετική προσέγγιση είναι αυτή της startup Xenia σε συνεργασία με την Microsoft. Προσφέρουν μια αγοραστική εμπειρία χωρίς καθόλου καρότσι, στην οποία οι καταναλωτές απλώς χρησιμοποιούν τα κινητά τους για να προσθέσουν αντικείμενα σε ένα ψηφιακό καρότσι καθώς περπατούν μέσα στο μαγαζί. Στο τέλος της βόλτας τους μπορούν να επιλέξουν αν θα παραλάβουν εκεί τα προϊόντα τους ή αν προτιμούν να τους αποσταλούν κατευθείαν στο σπίτι τους.

«Επιτρέπει στους καταστηματάρχες να αναθεωρήσουν πραγματικά την εικόνα του μαγαζιού τους» λέει η Kati Quinola, εκπρόσωπος της Microsoft. «αντί να έχουν 10 προϊόντα στο ράφι, μπορούν να κρατήσουν απλά ένα σαν δείγμα, κερδίζοντας σημαντικό χώρο».

Επιλέξετε τα κατάλληλα παπούτσια και πιο ταιριαστούς συνδυασμούς ρούχων
Οι αλγόριθμοι θα κυριαρχήσουν στην επιλογή της γκαρνταρόμπας σας, είτε το γνωρίζετε είτε όχι.

Οι εταιρίες συλλέγουν χιλιάδες δεδομένα για τους πελάτες τους και με τη χρήση τεχνολογιών τους προτείνουν προϊόντα που μπορεί να τους ελκύουν. Εταιρίες όπως η Stitch Fix χρησιμοποιούν αλγόριθμους για να αποστέλλει στους πελάτες της καινούργιες παραλαβές ρούχων κάθε μήνα. Συγχρόνως η startup FindMine που εδρεύει στη Νέα Υόρκη και συνεργάζεται με εμπόρους όπως οι American Eagle Outfitters προσφέρει προτάσεις εξατομικευμένων συνδυασμών ρούχων για κάθε αντικείμενο που πουλάει. Δεν είσαστε σίγουροι με τι να συνδυάσετε το καινούργιο σας τζιν μπουφάν; Μπορείτε να αποστείλετε μια φωτογραφία στην American Eagle μέσω του Facebook Messenger και το FindMine θα σας απαντήσει μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα με προτάσεις ρούχων με τα οποία μπορείτε να το συνδυάσετε.

«Οι πελάτες τείνουν να αγοράζουν έως και 200% περισσότερο όταν βλέπουν έναν ολοκληρωμένο συνδυασμό ρούχων» λέει η συνιδρύτρια Michelle Bacharach. «Χάρη στους αλγόριθμους μπορούμε πλέον να αυτοματοποιήσουμε μια διαδικασία που κανονικά θα ήταν αργή και επώδυνη».

Μια άλλη εταιρία που κάνει παρόμοιες προτάσεις είναι η Volumental, που χρησιμοποιείται σε περίπου 1.000 καταστήματα υποδημάτων, για να βοηθήσει τους πελάτες να βρουν τα κατάλληλα παπούτσια. Οι πελάτες στέκονται πάνω σε ένα 3D scanner, ο οποίος δημιουργεί ένα ψηφιακό μοντέλο των πελμάτων τους και χρησιμοποιεί τα δεδομένα για να προτείνει παπούτσια βάσει του πάχους, του ύψους της καμάρας και άλλων μετρήσεων.

«Κάποια στιγμή στο μέλλον» λέει ο συνιδρυτής Alper Aydemir, «τα δεδομένα αυτά θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να κατασκευαστούν κατά παραγγελία παπούτσια σε ένα 3D εκτυπωτή».

Αυτόματα ρομπότ ανεφοδιασμού ραφιών
Σύμφωνα με τους καταστηματάρχες, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η διατήρηση των ραφιών επαρκώς εφοδιασμένων καθώς και η καταγραφή των αποθεμάτων. Πλέον έμποροι όπως οι Lowe’s και οι BevMo αναθέτουν αυτή τη δουλειά σε ρομπότ.

Η συγκεκριμένη συσκευή, από τους Fellow Robots, περιπλανάται στους διαδρόμους, ελέγχοντας για αντικείμενα που έχουν τοποθετηθεί σε λάθος σημείο ή για ράφια που έχουν ελεύθερο χώρο. Αν εντοπίσει, για παράδειγμα, πως σε ένα μαγαζί τελειώνουν τα σφυριά, θα ενημερώσει τους υπαλλήλους να παραγγείλουν καινούργια.

Επίσης εξίσου σημαντική, σύμφωνα με τους δημιουργούς του, είναι η ικανότητα του να απαντάει σε ερωτήσεις των πελατών και να τους προσφέρει βοήθεια στον εντοπισμό των αντικειμένων που αναζητούν.

«Έχουμε δουλέψει σκληρά για να εξασφαλίσουμε πως τα ρομπότ αυτά θα είναι φιλικά και πλήρως εναρμονισμένα με το κατάστημα» δηλώνει ο ιδρυτής Marco Mascorro. «Δεν θέλαμε οι πελάτες να τα βλέπουν και να σκέφτονται “ω μια μηχανή στέκεται εκεί!” Θέλουμε να ενταχθούν ομαλά στην εμπειρία του καταναλωτή».