Στο πλαίσιο του Agile Greece Summit 2016, που διεξάγεται στις 16 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα, το netweek είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με τον Giuseppe De Simone, Lead Agile Coach & Trainer @ Ericsson, CEC® και ομιλητή του συνεδρίου.

netweek: Ποια ήταν η πρώτη επαφή σας με τον κόσμο του Agile;

Giuseppe De Simone: To ταξίδι μου στον κόσμο του Agile ξεκίνησε στην Ελλάδα στα τέλη του 2009, όπου συμμετείχα σε ένα project Agile transformation που έτρεχε σε ένα μεγάλο οργανισμό με πάνω από 2.000 εργαζόμενους. Έτσι, χρειάστηκε να περάσω τρεις μήνες στην Πάτρα, μαζί με άλλους 18 ασκούμενους coaches και εννέα συμβούλoυς, οι οποίοι συγκαταλέγονταν ανάμεσα στους πιο άρτια καταρτισμένους Agile coaches και trainers του κόσμου. Αυτοί οι τρείς μήνες αποτελούν για μένα την πιο συναρπαστική περίοδο της επαγγελματικής μου καριέρας.

nw: Tι σημαίνει για εσάς επιτυχία στον κόσμο του Agile;

G. De Simone: Κατά την άποψή μου, επιτυχία, στο πλαίσιο που την εννοεί μια εταιρεία ή ένας οργανισμός, σημαίνει αποτελεσματική αξιοποίηση των αξιών και αρχών του Agile για τη βιώσιμη επίτευξη των συγκεκριμένων επιχειρηματικών στόχων στο σημερινό ταχέως μεταβαλλόμενο κόσμο. Για μια ομάδα developers, επιτυχία σημαίνει να ευχαριστείς τους πελάτες με προϊόντα που λύνουν τα πραγματικά τους προβλήματα. Για μένα προσωπικά, επιτυχία σημαίνει να συνεισφέρεις στο μετασχηματισμό του τρόπου εργασίας σε κάτι που έχει περισσότερο νόημα για τον άνθρωπο.

nw: Ποιες είναι οι σημαντικότερες δεξιότητες που πρέπει να κατέχει σήμερα ένας επιτυχημένος agile coach;

G. De Simone: Οι δύο δεξιότητες που με βοήθησαν περισσότερα στην επτάχρονη εμπειρία μου ως agile coach είναι η κατανόηση και η επίγνωση της κατάστασης. Η κατανόηση αποτελεί μια κρίσιμη δεξιότητα για coaches και ηγέτες. Έχω μάθει ότι οι άνθρωποι σε εκτιμούν και θέλουν να τους αξιολογείς όταν τους ακούς και δεν είσαι επικριτικός απέναντί τους. Αυτό είναι κάτι που επιτυγχάνεται δύσκολα.

Είναι δεξιότητα να ακούς τους ανθρώπους και να καταλαβαίνεις τι είναι αυτό που θέλουν να βελτιώσουν και να τους βοηθάς ώστε να γίνουν καλύτεροι. Επίγνωση της κατάστασης σημαίνει το να είσαι πραγματικά δίπλα τους, να παρατηρείς προσεκτικά και να κατανοείς τι συμβαίνει.

nw: Πώς το Αgile (και η Scrum) έχουν αλλάξει τον τρόπο που οι developers σκέφτονται και εργάζονται;

G. De Simone: To Agile και η Scrum είναι απίστευτα αποτελεσματικές μηχανές αλλαγών, προκαλώντας μια ιδεολογική μετατόπιση σε οτιδήποτε. Όχι μόνο στο πώς αναπτύσσουμε προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά και στο πώς διοικούμε, πώς συνεργαζόμαστε μεταξύ μας, πώς αλληλεπιδρούμε με τους πελάτες και πώς τοποθετούμε τους εαυτούς μας ως επαγγελματίες. Το να ασπάζεται κανείς το agile σημαίνει ότι ασπάζεται και τη συνεχιζόμενη αλλαγή, ότι ασπάζεται την πραγματικότητα.

Κάποιος είχε πει ότι ζωή είναι αυτό που συμβαίνει, όταν κάνουμε άλλα σχέδια. Πιστεύοντας ότι τα πράγματα θα παραμείνουν τα ίδια μόνο και μόνο για να ικανοποιήσουμε τα σχέδια μας αποτελεί το πιο παράφρων ευσεβή πόθο.

nw: Η Scrum είναι απλή, αλλά όχι εύκολη. Πόσο δύσκολο είναι να κάνεις, τελικά, μια επιχείρηση Αgile;

G. De Simone: H απλότητα αποτελεί, σίγουρα, μια από τις δυνάμεις του Scrum, αλλά επίσης και μια από τις παγίδες της. H Scrum είναι τόσο απλή που πολλοί μάνατζερ πέφτουν στην παγίδα να πιστεύουν ότι μπορεί να αποτελέσει το μαγικό ραβδί που θα λύσει όλα τα προβλήματα της εταιρείας τους.

Ένα γνωστό απόφθεγμα από το Ken Schwaber, συνιδρυτή της Scrum αποτυπώνει την κατάσταση: “To Agile Development δεν θα λύσει κανένα από τα προβλήματά σας. Θα τα κάνει, απλώς, τόσο οδυνηρά ορατά, που θα είναι αδύνατον να τα αγνοήσεις». Και εδώ ακριβώς που ξεκινάει το δύσκολο μέρος. Η Scrum, δεν είναι plug-and-play. Δεν αποτελεί απλώς μια μεθοδολογία αναβάθμισης λογισμικού. Αλλάζει μερικές από τις βασικές παραδοχές για το πώς αναπτύσσονται τα προϊόντα.

Είναι σαν να προσπαθείς να εγκαταστήσεις ένα app του iOS 9 στο iOS 4. Αυτό δεν θα δουλέψει, αν δεν αλλάξει το λειτουργικό σύστημα! Μόνο οι θαρραλέοι ηγέτες, οι οποίοι θέλουν να προκαλέσουν αντίκτυπο, αποτολμούν το ταξίδι αναβάθμισης του λειτουργικού συστήματος της εταιρείας τους.

nw: Τι πρέπει να κάνουν οι εταιρείες για να πετύχουν να μετασχηματιστούν με επιτυχία σε έναν Αgile κόσμο;

G. De Simone: To πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουν είναι να ρωτήσουν το «γιατί». Ποιο είναι το πρόβλημα που πρέπει να επιλυθεί. Πρέπει να υπάρχει μια ξεκάθαρη ανάγκη για κάθε αλλαγή βελτίωσης. Φανταστείτε πόσο κρίσιμο είναι να ξεκινήσει μια τέτοια δραστική αλλαγή. Έτσι, οποιοσδήποτε επιτυχημένος agile μετασχηματισμός υποδηλώνει μια top-down προσέγγιση, ξεκινώντας από τις εταιρικές αξίες, την κουλτούρα διοίκησης, τους επιχειρηματικούς στόχους και την υποστήριξη από τη διοίκηση.

Ωστόσο, υπάρχουν πτυχές που χρειάζεται να αναδυθούν από κάτω προς τα πάνω, δημιουργώντας την εικόνα μιας στρατηγικής σάντουιτς. Δεδομένης της σημασίας του top-down μέρους στην επιχειρηματική αλλαγή, ένα από τα πρώτα βήματα είναι να εκπαιδεύσεις τους μάνατζερ ώστε να κατανοήσουν το γιατί, να αποκτήσουν την ικανότητα να μοιραστούν και να επικοινωνήσουν το όραμα, να ασπαστούν τις αξίες του agile και να προετοιμαστούν για να υποστηρίξουν τους ανθρώπους τους μέσα από ένα διαφορετικό ηγετικό στιλ.

Πολλές φορές αυτό το κρίσιμο βήμα έχει μικρή προτεραιότητα, ενώ κάποιες άλλες μπορεί ακόμα και να απορριφτεί. Τελικά, είναι εξαιρετικά σημαντικό οι ομάδες να οργανώνονται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορούν να προσφέρουν αξία στους πελάτες όσο γίνεται πιο γρήγορα, αντικαθιστώντας τις λειτουργικές ομάδες που έχουν οργανωθεί γύρω από την αρχιτεκτονική συστήματος. Οι αποτελεσματικές ομάδες είναι διαλειτουργικές και διαθέτουν όλη τη γνώση για να μετασχηματίσουν κάτι που εκκρεμεί σε ένα βήμα εξέλιξης μέσα σε ένα Sprint.

nw: Τι συμβουλές θα δίνατε σε όσους ξεκινάνε τώρα με το Αgile;

G. De Simone: Κάθε πλαίσιο είναι διαφορετικό: το να αντιγραφεί κανείς από όλους δεν θα δουλέψει. Η Scrum αποτελεί ένα καλό σημείο για να εκκινήσει κανείς, είναι ένας πολύ καλός δάσκαλος. Αν δεν έχετε δοκιμάσει ποτέ το agile development, η Scrum μπορεί να σας δώσει το πλαίσιο ώστε να μπορέσετε να ξεκινήσετε. Την ίδια στιγμή, χρειάζεται να ξέρεις πολλά πράγματα εκτός της Scrum, ώστε να κάνεις την Scrum να λειτουργήσει αποτελεσματικά.

Το να έχεις έναν έμπειρο Agile coach για να σε καθοδηγήσει στις πρώτες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσεις, είναι αυτό που μπορεί να κάνει τη διαφορά ανάμεσα στην επιτυχία και την αποτυχία.

nw: Τι θα πρέπει να κάνουν οι ομάδες και τα στελέχη, ώστε να κάνουν τους χώρους εργασίας και τις ζωές τους περισσότερο παραγωγικές με το Agile και το Lean;

G. De Simone: Υπάρχουν μερικά πράγματα που με βοήθησαν να γίνω περισσότερο παραγωγικός, αλλά και να βοηθήσω ομάδες και άτομα να αναπτυχθούν, όπως τα εξής:

  • Όταν χρειάζεται να απαντήσεις μια ερώτηση, ξόδεψε το χρόνο σου στην κατανόηση της ερώτησης πριν επιχειρήσεις να δώσεις μια απάντηση
  • Μην κάνετε εικασίες και να ρωτάτε ευγενικά το γιατί. Αν χρειαστεί να κάνετε υποθέσεις προσπαθήστε να τις επιβεβαιώσετε όσο γίνεται πιο γρήγορα
  • Δημιουργήστε προκλήσεις για το πώς γίνονταν πάντα τα πράγματα
  • Δουλέψτε περισσότερο τα δυνατά σας σημεία, από τα σημεία που χρειάζονται βελτίωση
  • Αν θέλετε να πετύχετε σε οτιδήποτε, να έχετε ένα σαφές όραμα για το τι θέλετε να πετύχετε και να κάνετε με συνέπεια μικρά βήματα στη σωστή κατεύθυνση.

nw: Προς τα πού βλέπετε να πηγαίνουν τα πράγματα στο μέλλον; Τι αλλαγές έρχονται;

G. De Simone: Βλέπω αντικρουόμενα πράγματα. Από τη μία βλέπω όλο και περισσότερες “Agile” περιπτώσεις που δεν έχουν καμία σχέση με το agility, όπου ο κόσμος και ιδιαίτερα οι μάνατζερ έχουν χάσει (ή δεν κατάλαβαν ποτέ) την αρχική έννοια του Agile, περιπτώσεις όπου, για παράδειγμα, τα άτομα και οι ομάδες εξυπηρετούν διεργασίες και εργαλεία παρά το αντίθετο. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί ως μια φυσιολογική εξέλιξη: όταν μια καινοτομία βρίσκεται στο ζενίθ της αρχίζει να εμπλέκει περισσότερους, ακόμα και τους αργοπορημένους. Όλοι αυτοί θεωρούν το Agile ως μια τάση που δεν πρέπει να αγνοήσουν ή ως κάτι με το οποίο μπορούν να ευχαριστήσουν τα αφεντικά τους.

Υπάρχει, ωστόσο, και μια άλλη, πιο φωτεινή πλευρά. Υπάρχει μια σύγκλιση από έρευνες, θεωρίες, μεθόδους και πρακτικές, προερχόμενες από διαφορετικά πεδία (Επιχειρηματικότητα, νευροεπιστήμη, ψυχολογία, οικονομικά, ακόμα και από το κυβερνητικό ή στρατιωτικό τομέα), τα οποία δημιουργούν, συνολικά, μια πολύ ορατή κόκκινη γραμμή. Και αυτή η κόκκινη γραμμή έχει να κάνει με την αποτελεσματική αντιμετώπιση της γρήγορης αλλαγής, χρησιμοποιώντας μια εμπειρική προσέγγιση, θεωρώντας τα άτομα ως ανθρώπους και όχι ως πόρους αξιοποίησης, με αποκεντρωμένη εξουσία και με τη δημιουργία ουσιαστικών σχέσεων.

Αυτό είναι πράγματι συναρπαστικό και έχει άμεση συνάρτηση με το agility. Σε μια ευρύτερη κλίμακα, η γενιά μας βιώνει μια αύξηση στη συνειδητοποίησή μας ως ανθρώπινο γένος (ας πάρουμε για παράδειγμα τη κοινωνική ευθύνη) και αυτό πρόκειται να δημιουργήσει οφέλη, όχι μόνο στον κλάδο μας, αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο.