Η eSIM δεν αποτελεί κάποιο σενάριο επιστημονικής φαντασίας, αλλά μια υπαρκτή πτυχή πρωτίστως της τηλεπικοινωνιακής αγοράς και δευτερευόντως μιας σειράς τεχνολογικών τομέων, σηματοδοτώντας μια σημαντική “στροφή” σε ολόκληρη την αλυσίδα. Τι αλλαγές επιφέρει, ποιους επηρεάζει, ποιες ευκαιρίες δημιουργεί;

Από το 1991 που έκανε την παρθενική της εμφάνιση η κάρτα SIM (Subscriber Identity Module), η τεχνολογία έχει κάνει σημαντικά βήματα εξέλιξης. Θεωρητικά αποτελεί ένα φαινομενικά ουδέτερης σημασίας εξάρτημα hardware, που “φιλοξενείται” σε κάθε συσκευή κινητής τηλεφωνίας και η οποία χρησιμοποιείται προκειμένου να αποθηκεύσει την ταυτότητα του κατόχου της, αλλά και λεπτομέρειες που σχετίζονται με τις διαθέσιμες υπηρεσίες προς αυτόν. Αρχικά είχε μέγεθος πιστωτικής κάρτας, η εξέλιξη όμως έφερε τις σημερινές Micro και Nano SIM με εξαιρετικά μικρό μέγεθος. Αν νομίζετε, όμως, πως η τεχνολογία έχει φτάσει στα όριά της στον εν λόγω τομέα, θα πρέπει να το ξανασκεφτείτε!

Κι αυτό, καθώς σήμερα -περισσότερο παρά ποτέ- η κάρτα SIM βρίσκεται… καθ’ οδόν στο να σμικρυνθεί περαιτέρω, ενδεχομένως και να “εξαφανιστεί”. Τουλάχιστον στην φυσική της μορφή. Βλέπετε, η eSIM βρίσκεται… anté portas, αντικαθιστώντας την “κλασική” SIM.

Πανομοιότυπη λειτουργία, απλοποιημένη λογική!
Στην περίπτωση κατά την οποία αναρωτιέστε σχετικά με το πώς λειτουργεί μια eSIM, δεν διαφέρει σε κάτι από μια συνηθισμένη SIM. Με μια βασική, ωστόσο, διαφορά. Αντί να πρόκειται για μια φυσική κάρτα, η eSIM αποτελεί ένα module που βρίσκεται ενσωματωμένο εντός της ίδιας της φορητής συσκευής. Μια αλλαγή, η οποία έχει την δυναμική να φέρει –πραγματική- επανάσταση σε ολόκληρη την αλυσίδα αξίας των τηλεπικοινωνιών.

Σε διεθνές επίπεδο, το Google Pixel 2 αποτέλεσε μια από τις πρώτες συσκευές κινητής τηλεφωνίας που ενσωμάτωναν eSIM. Μάλιστα, οι χρήστες-ιδιοκτήτες του όταν επιλέξουν να αλλάξουν τηλεπικοινωνιακό πάροχο, δεν χρειάζεται καν να επισκεφτούν ένα κατάστημα κινητής τηλεφωνίας προκειμένου να προμηθευτούν μια καινούργια, φυσική κάρτα SIM. Απλά, η διαδικασία γίνεται αυτοματοποιημένα δίχως την εμπλοκή κάποιου φυσικού προσώπου. Κάτι, που απλοποιεί σημαντικά την διαδικασία μεταπήδησης από τον ένα πάροχο στον άλλο!

Σήμερα, η συγκεκριμένη τεχνολογία χρησιμοποιείται στα Apple Watch (Series 3) σε μια προσπάθεια το μέγεθος και η συνολικότερη αισθητική που αποπνέει το ίδιο το ρολόι να παραμένουν σε κομψά, όσο και λιλιπούτεια μεγέθη. Θεωρείται, περίπου ως δεδομένο, πως σύντομα η αγορά των καταναλωτικών ηλεκτρονικών, αλλά και οι κατασκευαστές βιομηχανικού εξοπλισμού θα ακολουθήσουν την διαφαινόμενα αναδυόμενη τάση της ενσωμάτωσης eSIM τεχνολογίας σε μια ευρεία γκάμα από συσκευές που θα εκτείνονται από φορητές συσκευές φροντίδας υγείας και drones μέχρι fitness bands.

Πολλαπλές αντιστάσεις στην eSIM αλλαγή!
Βέβαια, καθώς οι θεμελιώδεις ή εν γένει ριζικές αλλαγές δύσκολα αποδεικνύονται… αναίμακτες, έτσι και στην εν λόγω περίπτωση ο βαθμός “αντίστασης” απέναντι στις νέες εξελίξεις έχει διττή ρίζα: Τόσο από την τηλεπικοινωνιακή βιομηχανία όσο και από τις κατασκευάστριες εταιρείες καρτών SIM. Κι αυτό, καθώς -πλέον- η… μονοκρατορία των εταιρειών παραγωγής κινητών τηλεφώνων ως κυρίαρχοι “παίκτες” στην αλυσίδα αξίας της παροχής υπηρεσιών, αποδυναμώνεται αισθητά! Παρόλα αυτά, η eSIM, αναπόφευκτα, θα αποτελέσει πραγματικότητα και δη σε πολλαπλές προϊοντικές κατηγορίες. Στα πλεονεκτήματα της νέας τεχνολογίας είναι και το γεγονός πως διανοίγονται νέοι οδοί για την επίτευξη της καινοτομίας, της ανάπτυξης καινούριων επιχειρηματικών μοντέλων που περιστρέφονται γύρω από έντονα πελατοκεντρικά στοιχεία, καθώς επίσης και νέες ευκαιρίες για φορείς εκμετάλλευσης κινητών δικτύων (MNO), φορείς κινητών εικονικών δικτύων (MVNO), κατασκευαστές συσκευών κινητής τηλεφωνίας, καθώς επίσης και κατασκευαστές καρτών SIM. Την αρχή είχε κάνει προ τριετίας η Apple, όταν διέθετε στις ΗΠΑ και την Αγγλία συσκευές iPad Air2 και iPad Mini3 που διέθεταν ενσωματωμένες eSIM. Κάτι, που επέτρεπε στους χρήστες να απολαμβάνουν πλήρη ελευθερία στην διαδικασία της επιλογής τηλεπικοινωνιακού παρόχου, πραγματοποιώντας μάλιστα άμεσα και με αυτοματοποιημένο τρόπο τις σχετικές αλαγές, απευθείας από την ίδια την συσκευή!

Πόσο ευσταθεί το win-win σενάριο;
Όπως επισημαίνουν στελέχη της αγοράς των τηλεπικοινωνιών, η έλευση της eSIM αναμφίβολα θα επιφέρει μια σειρά από επιπτώσεις για το συνολικό οικοσύστημα των κινητών επικοινωνιών και τις μεμονωμένες πτυχές της ξεχωριστά. Συγκεκριμένα, με την ταχεία ανάπτυξη των συσκευών που είναι συμβατές με την τεχνολογία IoT και με την αντίστοιχη του machine-to-machine (M2M) κατά μήκος διαφορετικών βιομηχανιών, η αξία μιας eSIM δεν εξαντλείται, αλλά εκτείνεται πολύ πέρα από ζητήματα όπως είναι λ.χ. το μέγεθος και η αισθητική. Αναλογιστείτε, απλά, μια επιχείρηση ή έναν οργανισμό που βασίζει σημαντικό μέρος της καθημερινής του λειτουργίας σε τεχνολογίες της μορφής των IoT και Μ2Μ. Αυτές, με την σειρά τους, διαθέτουν χιλιάδες συνδεδεμένους αισθητήρες και συσκευές που “γεννούν” και μεταδίδουν ακατάπαυστα δεδομένα. Στην περίπτωση κατά την οποία η εν λόγω εταιρεία επιθυμήσει να αλλάξει πάροχο τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, αυτό σημαίνει αυτομάτως πως απαιτείται η αλλαγή φυσικών καρτών SIM κατά μήκος χιλιάδων αισθητήρων και συσκευών. Ένας πραγματικός… εφιάλτης που προϋποθέτει άπειρο χρόνο και αντίστοιχους πόρους, ενώ το downtime θα πρέπει να θεωρείται ως δεδομένο! Όχι πια! Κι αυτό, χάρη στην τεχνολογία της eSIM, καθώς μια επιχείρηση μπορεί να στείλει απομακρυσμένα μια over-the-air αναβάθμιση στο σύνολο των συσκευών, αλλάζοντας αυτομάτως πάροχο, με μόλις ένα κλικ!

Σχετικά με τους διαχειριστές δικτύων κινητής τηλεφωνίας, δεν υπάρχει ενδοιασμός σχετικά με το εάν η eSIM κάνει κάθε συνδρομητή δελεαστικό για όλους τους MNOs. Κάτι που σημαίνει πως σε μεγάλες γεωγραφικές αγορές, η έννοια των “τοπικών” και “περιφερειακών” MNOs καθίσταται αυτομάτως ως περιττή! Βλέπετε, οι τελευταίοι (ΜΝΟs) έχουν την δυνατότητα να… στοχεύουν σε συνδρομητές οποιουδήποτε παρόχου, όπου και αν βρίσκονται στη χώρα απευθύνοντάς τους μοναδικές προσφορές και δημιουργώντας εξειδικευμένα πακέτα. Οι συνδρομητές από την πλευρά τους μπορούν να επιλέξουν πάροχο υπηρεσιών και να ενεργοποιήσουν άμεσα νέες υπηρεσίες over-the-air. Η μεταβολή της επιχειρηματικής δυναμικής θα υποχρεώσει τους ΜΝΟs να παρέχουν καινοτόμες υπηρεσίες με απλές και συναρπαστικές εμπειρίες, τις οποίες και εν τέλει προτιμούν οι πελάτες.


Όλα για τον πελάτη!
Τι θα συμβεί με τους Mobile Virtual Network Operators (MVNOs); Θα προσπαθήσουν να αναπτύξουν καινούρια επιχειρηματικά μοντέλα τα οποία αξιοποιώντας την ευχέρεια της eSIM να εναλλάσσονται άμεσα μεταξύ διαφορετικών παρόχων.

Έτσι λοιπόν, ένας MVNO θα μπορεί να πουλά μια υπηρεσία σε έναν συνδρομητή που θα δεσμεύεται με συμφωνητικό SLA. Στην συνέχεια, ο ίδιος MVNO θα μπορεί να προωθήσει τον πελάτη του προς κάποιον άλλον MNO που είναι σε θέση να ικανοποιεί τους όρους του SLA. Με βάση την τιμολογιακή πολιτική και την ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών, ένας MVNO θα επιλέγει το πάροχο που πληροί τα κριτήρια που θέτει. Σε αυτή την περίπτωση, ενδεχομένως να προκύπτει αβίαστα το ερώτημα εάν οι MVNOs θα υπαγορεύουν και μονοπωλούν το μέλλον των MNOs. Όσο πιθανό φαντάζει, άλλο τόσο δύσκολο αποδεικνύεται. Πόσο, μάλλον, από τη στιγμή κατά την οποία ένας MNO μπορεί να ανελιχθεί στο καθεστώς λειτουργίας ενός MVNO, κάνοντας δικούς του το σύνολο της συνδρομητικής τους βάσης.

Σε ότι αφορά τους συνδρομητές, μέχρι πρότινος ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους ήταν από επιφυλακτικοί έως και αρνητικοί προκειμένου να μεταπηδήσουν σε άλλον τηλεπικοινωνιακό πάροχο ήταν και η όλη διαδικασία που απαιτούνταν, συμπεριλαμβανομένης και της αλλαγής φυσικής κάρτας SIM. Χώρια το πιθανό downtime που δύναται να παρουσιαστεί από την μετάβαση μεταξύ δύο παρόχων. Όχι πια, καθώς η eSIM θέτει τέλος σε αντίστοιχης λογικής δυστροπίες και αστοχίες σε ότι αφορά την λειτουργικότητά τους, επιτρέποντας στους χρήστες να επιλέξουν τον πάροχο που επιθυμούν με βάση το πώς ανταποκρίνονται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες ανάγκες τους. Στοιχείο που μεταφράζεται σε πιο ανταγωνιστική τιμολογιακή πολιτική, ποιότητα παρεχόμενων υπηρεσιών και εν γένει εξυπηρέτησης, “πάντρεμα” διαφορετικών υπηρεσιών και προϊόντων σε ένα πακέτο, διαθεσιμότητα των υπηρεσιών, βαθμό απόκρισης του ίδιου του παρόχου κ.ο.κ.

Εάν αναρωτιέστε με ποιο τρόπο θα επηρεαστούν οι κατασκευαστές κινητών τηλεφώνων και εν γένει τεχνολογικών συσκευών, αυτός δεν είναι άλλος από την απλοποίηση της όλης διαδικασίας, καθώς δεν θα απαιτείται η πρόβλεψη, αλλά και η αναγκαιότητα κατασκευής για την ύπαρξη διαφορετικών τύπων καρτών SIM. Επιπροσθέτως, ο χώρος που θα απελευθερωθεί στις συσκευές μπορεί να αξιοποιηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να βελτιωθούν ο ίδιες σε ότι αφορά πτυχές, όπως λ.χ. η διάρκεια ζωής της μπαταρίας.

Αναφορικά με τους κατασκευαστές SIM, ο μεγαλύτερος κίνδυνος δείχνει να σχετίζεται με το μέλλον τους και δη όσων ασχολούνται με την ανάπτυξη των φυσικών καρτών SIM. Βέβαια, καθώς ουδέν κακό αμιγές καλού, έτσι και στην συγκεκριμένη περίπτωση, η διαδικασία μετάβασης από τις SIM στις eSIM, “γεννά” μια δεδομένη ευκαιρία για τους ίδιους τους κατασκευαστές: Να μετεξελιχθούν σε παρόχους λογισμικού! Την ίδια στιγμή, μπορούν να επιλέξουν να ασχοληθούν και με τον τομέα της παροχής τεχνολογίας η οποία ενσωματώνεται και διαχειρίζεται τις eSIM. Μπορούν δε, να καταστούν ο καταλύτης που αναδεικνύει την ανακάλυψη ποικίλων υπηρεσιών που απευθύνονται στους συνδρομητές, διασφαλίζοντας ότι διαρκώς υπάρχουν καλύτερες λειτουργίες για τους κατασκευαστές συσκευών με τους οποίους και συνεργάζονται.

Τι κρύβει το εγγύς μέλλον;
Ενώ είναι προφανές ότι η τεχνολογία eSIM πρόκειται να αποτελέσει ένα σημείο καμπής για την telco αγορά, εντούτοις όμως αναμένεται να προκύψουν δύσκολες όσο και γεμάτες προκλήσεις ερωτήσεις, που θα απαιτούν πειστικές απαντήσεις, πριν καν φτάσει κάποιος να αναλογιστεί τα κέρδη που θα αποφέρει η eSIM. Για παράδειγμα, μία από τις κύριες ανησυχίες είναι η διαχείριση της ταυτότητας του πελάτη και η διαθεσιμότητα των στοιχείων του μεταξύ των τηλεπικοινωνικών παρόχων. Καθώς οι πελάτες αλλάζουν προμηθευτές, η συσκευή που τους έχει πιστοποιηθεί, τα προσωπικά στοιχεία και τα στοιχεία χρέωσης – μαζί με το ιστορικό χρήσης τους – θα πρέπει να διατίθενται σε όλους τους παρόχους σε πραγματικό χρόνο. Η έλλειψη μιας Κεντρικής Αρχής που θα διαθέτει έναν πλήρη κατάλογο εγγεγραμμένων χρηστών μπορεί να επιβραδύνει την ταχύτητα της προόδου αναφορικά με τον ρυθμό υιοθέτησης της eSIM. Σε αυτό το σημείο μια σειρά από νέες τεχνολογικές εξελίξεις, όπως λ.χ. το Blockchain μπορεί να αναπτυχθεί για την επίλυση του προβλήματος και τη δημιουργία πρόσθετων επιπέδων καινοτομίας.

Βραχυπρόθεσμα, η eSIM εκτιμάται πως θα δημιουργήσει μια σειρά από σημαντικές αλλαγές. Παράλληλα, θα προωθήσει την καινοτομία που θα βοηθήσει στην επέκταση των αγορών και εν τέλει στην αύξηση της κατανάλωσης υπηρεσιών. Όσες επιχειρήσεις “επικρατήσουν” στην… μάχη του eSIM, θα είναι αυτοί που δημιουργούν νέες εταιρικές σχέσεις εντός του τηλεπικοινωνιακού οικοσυστήματος, αξιοποιώντας τις προκειμένου να διαταράξουν τον ανταγωνισμό με την καινοτομία που θα επικεντρώνεται στον πελάτη.