Αποτελεί, πλέον, κοινή διαπίστωση πως ολοένα και περισσότερο η τεχνολογική δαπάνη και η εν γένει ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων και οργανισμών λαμβάνουν χώρα εκτός του ίδιου του IT. Αποτέλεσμα; Οι CIOs να αναζητούν το ρόλο τους στην ίδια την επιχείρηση.
Όσο κι εάν ηχεί -κομματάκι- αφοριστικό ή ελαφρώς “τραβηγμένο”, εντούτοις όμως δεν μπορεί κάποιος να εθελοτυφλεί: Μέρα με τη μέρα φθίνει ολοένα και περισσότερο ο ρόλος του CIO ως επικεφαλής της τεχνολογικής αλλαγής και ευρύτερου μετασχηματισμού που συντελείται στο σύγχρονο επιχειρηματικό τοπίο. Μάλιστα, αυτού του είδους οι στρατηγικές αποφάσεις λαμβάνονται ταχύτερα σε άλλα τμήματα του ίδιου οργανισμού. Για παράδειγμα, στο κορυφαίο επίπεδο στελεχών των επιχειρήσεων (λέγε με και C-level), μια σειρά από στελέχη που κάνουν τελευταία δυναμικά την εμφάνισή τους, αφήνοντας ανάγλυφα το αποτύπωμά τους πραγματοποιώντας τεχνολογικής μορφής και περιεχομένου επενδύσεις, αυξάνοντας παράλληλα και τους διαθέσιμους προϋπολογισμούς τους είναι οι Chief Marketing Officer (CMO) και Chief Digital Officer (CDO).
Την ίδια στιγμή, επιμέρους τμήματα των επιχειρήσεων και οργανισμών προβαίνουν στην απόκτηση ή ακόμη και την εξ’ ιδίων ανάπτυξη δικών τους λύσεων, ενώ ενισχύεται διαρκώς και το πλήθος όσων εισάγουν τις αποκαλούμενες και ως “σκιώδεις” εφαρμογές και υπηρεσίες πληροφορικής προκειμένου να δίνεται άμεση λύση σε επείγοντα ζητήματα και εν γένει προβλήματα επιχειρηματικής φύσεως. Πρόσφατες μελέτες δείχνουν με τον πλέον εμφατικό τρόπο πως ο ρόλος του CMO είναι στην πραγματικότητα πολύ πιο πιθανό να ηγηθεί μιας ευρείας κλίμακας αλλαγή σε ότι αφορά την τεχνολογία εντός των κόλπων κάθε επιχείρησης εν συγκρίσει με τον ίδιο τον CIO. Σύμφωνα δε με την Gartner, το ποσοστό του IT που δεν θα βρίσκεται υπό τον άμεσο έλεγχο του CIO αναμένεται να ανέλθει στα επίπεδα του 90% μέχρι το 2020. Τα μηνύματα είναι ξεκάθαρα και αν μη τι άλλο καταδεικνύουν μια εν εξελίξει κατάσταση που φέρνει τον CIO να διαθέτει μειοψηφικό ρόλο ακόμη και στα τεχνολογικά ζητήματα.
“Παγιδευμένοι” σε αναχρονιστική προσέγγιση
Αποτελεί κοινά παραδεκτό στοιχείο πως σε καθημερινή βάση κάνει την εμφάνισή της ολοένα και περισσότερη τεχνολογία σε κάθε της έκφανση. Την ίδια στιγμή προκύπτει η εντεινόμενη ζήτηση εκ μέρους των επιχειρήσεων για ακόμη περισσότερο προσωποποιημένες λύσεις χτυπάει… κόκκινο. Αρκεί μια ματιά στα στοιχεία που κατά καιρούς κάνουν την εμφάνισή τους και αφορούν στα προϊόντα, τις εφαρμογές και λύσεις που προορίζονται για ευρύτερη επιχειρηματική χρήση (λ.χ. big data, Internet of Things, ρομποτική, εικονική πραγματικότητα, τεχνητή νοημοσύνη, marketing λογισμικό, conversational UXs κ.ο.κ.) και θα αντιληφθείτε το βαθμό διείσδυσης, διάδοσης και χρήσης εκ μέρους των άμεσα ενδιαφερόμενων. Έμπρακτο δείγμα της δυναμικής που έχουν αποκτήσει, της αξίας που προσθέτουν στους πελάτες-επιχειρήσεις, της ευκολίας και της ταχύτητας που εισάγουν σε μια σειρά από ενέργειες, διαδικασίες και λειτουργίες. Και όλα αυτά στην προσπάθεια που καταβάλλεται να ανταποκρίνονται στις αυξημένες ανάγκες και απαιτήσεις εκ μέρους της αγοράς. Βέβαια, επιστρέφοντας σε περισσότερο “πεζά” πράγματα, το όνειρο ενός σημαντικού ποσοστού CIOs περιορίζεται -ακόμη- στην επίτευξη μεγάλων κλίμακας οικονομιών, στην εύκολη διαχείριση πληροφοριακών συστημάτων που δεν διακρίνονται από κάποιου είδους ευελιξία, στην διατήρηση πολύπλοκων, μονολιθικών σουϊτών εφαρμογών για μεγάλες επιχειρήσεις, σε λύσεις που διαθέτουν πολλά επιμέρους μέρη και που δεν λειτουργούν εάν αυτά δεν βρίσκονται και συνεργάζονται όλα μαζί κ.ά.
Αποτέλεσμα; Η έννοια του customization να είναι -σχεδόν- άγνωστη, ενώ η εξυπηρέτηση και ανταπόκριση στις διαρκώς μεταβαλλόμενες όσο και πολλαπλασιαζόμενες επιχειρηματικές απαιτήσεις υπάγεται σε άγνωστα κεφάλαια και μονοπάτια… Σήμερα, η αγορά ζητά μετ’ επιτάσεως tailored λύσεις που ανταποκρίνονται άμεσα στις επιχειρηματικές ανάγκες οι οποίες με τη σειρά τους δεν έχουν την “πολυτέλεια” για καθυστερήσεις και “φτωχή” υιοθέτηση από τις καθημερινές λειτουργικές πραγματικότητες, ούτε την μη-κάλυψη των εντεινόμενων απαιτήσεων εκ μέρους των πελατών. Κάτι, που οδηγεί τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς να αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους στον τομέα της ψηφιοποίησης.
Η εμφάνιση των νέων ΙΤ μοντέλων
Μέχρι πρότινος η συζήτηση για την δημιουργία ενός βιώσιμου όσο και λειτουργικού μοντέλου επόμενης γενιάς ΙΤ ήταν φιλολογικού όσο και θεωρητικού περιεχομένου. Κι αυτό, καθώς παρατηρούνταν μια έντονη σύγκρουση δύο διαφορετικών κόσμων. Από τη μια πλευρά, τα “παραδοσιακά” IT τμήματα παραδίδουν νέες τεχνολογικές λύσεις για κάθε εμπλεκόμενο τμήμα και μέλος μιας επιχείρησης αξιοποιώντας μόνο τις δυνατότητες που τους παρέχει ο –συνήθως… κουτσουρεμένος- προϋπολογισμός τους. Αποτέλεσμα; Πολύ συχνά να κάνουν την εμφάνισή τους φαινόμενα σημαντικής υπο-απόδοσης, πολλώ δε μάλλον όταν συγκρίνονται με ότι εφαρμόζουν και ακολουθούν οι ηγέτιδες εταιρείες ανεξαρτήτως κλάδων και τομέων δραστηριοποίησης. Από την άλλη, οι ψηφιακοί ηγέτες δαπανούν στο ΙΤ διπλάσιο του μέσου μεγέθη, σε μια προσπάθεια να το κάνουν όσο πιο λειτουργικό γίνεται και δη σε νέους όσο και καλύτερους τρόπους. Σε αντίθεση με τους “παραδοσιακούς” οργανισμούς που δεν διαθέτουν το ανάλογο σκεπτικό ή background, αλλά ούτε και είναι προετοιμασμένοι για μια τέτοια προσέγγιση. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Ένα σημαντικό όσο και μη-βιώσιμο κενό στην τεχνολογική επένδυση, που με τη σειρά τους διαχωρίζουν τα στελέχη σε δύο πλευρές. Τελευταία, ωστόσο, έχει κάνει την εμφάνισή του ένα νέο, συνδυασμένο λειτουργικό μοντέλο που διαπνέεται από καινοτόμο σκέψη και που αποσκοπεί να αντιληφθεί πλήρως την τεχνολογία εντός των κόλπων των ίδιων των οργανισμών. Εξάλλου, ολοένα και περισσότερες ανεξάρτητες αναλύσεις και μελέτες καταλήγουν σε μια -εντυπωσιακή, ομολογουμένως- διαπίστωση: Η επόμενη δεκαετία αναμένεται να επιφέρει σαφώς μεγαλύτερες αλλαγές στις επιχειρήσεις, σε σχέση με ότι κατάφεραν τα τελευταία 40 χρόνια! Μάλιστα, η συντριπτική πλειοψηφία των υψηλόβαθμων διοικητικών στελεχών θέτουν ως χρονιά-ορόσημο, το 2020.
Υπάρχει νέο (ψηφιακό) σκεπτικό για το ΙΤ σήμερα;
Δίχως αμφιβολία, καθώς ο ψηφιακός μετασχηματισμός λαμβάνει χώρα με ραγδαίους ρυθμούς στις επιχειρήσεις σήμερα, φαινόμενο που αναμένεται να ενταθεί στο αμέσως προσεχές χρονικό διάστημα, αναδύεται ένα νέο σκεπτικό που αφορά στους CIOs, και ακολουθώντας το θα είναι σε θέση αν όχι να ανακτήσουν ένα κομμάτι της χαμένης ηγεσίας τεχνολογικών πρωτοβουλιών στις επιχειρήσεις τους, αλλά να βρουν την ενεργή θέση με το αντίστοιχο περιεχόμενο στα “μπερδεμένα” οργανογράμματα. Ποια στοιχεία θα πρέπει να περιλαμβάνει το νέο σκεπτικό; Τα εξής:
Λογική και κουλτούρα… startup. Η βιομηχανία των startups εδώ και δύο δεκαετίες έχουν επωάσει με ιδιαίτερα αποτελεσματικό όσο και εντυπωσιακό τρόπο τεχνολογίας και υποστηρικτικές διαδικασίες. Μάλιστα, ακολουθώντας πρακτικές που κινούνταν πέρα από την… πεπατημένη κατάφεραν να περιορίσουν σε δραστικό βαθμό το κόστος ανάπτυξης προϊόντων, λύσεων και εφαρμογών τεχνολογίας που με τη σειρά τους απευθύνονται σε επιχειρήσεις κάθε μεγέθους και τομέα δραστηριοποίησης. Αποτέλεσμα; Ολοένα και περισσότερες εταιρείες να εξετάζουν σε βάθος το συγκεκριμένο μοντέλο σε μια προσπάθεια υιοθέτησης των βασικών αρχών του. Πρωτίστως, το ενδιαφέρον στρέφεται στην startup κουλτούρα και εν γένει νοοτροπία που θα τις βοηθήσει να αξιοποιήσουν πλήρως την ισχύ τους, μεγενθύνοντας σε σημαντικό βαθμό τη δύναμη των προϋπολογισμών τους.
Ορισμένες startup επιχειρήσεις ακολουθούν μια “ιδιότυπη” τακτική μέσω της οποίας αναπτύσσουν ένα βασικό προϊόν / λύση και φροντίζουν να το λανσάρουν σε σύντομο χρονικό διάστημα στην αγορά. Ζητούμενο; Να μάθουν πολύ γρήγορα από την άμεση επικοινωνία με τους πελάτες αναφορικά με το τι χρειάζονται εκείνοι σε επίπεδο περαιτέρω εξέλιξης του προϊόντος, με την ταυτόχρονη ενσωμάτωση νέων εφαρμογών και πληθώρας χαρακτηριστικών.
“Διάχυση” του ΙΤ με ενδοεταιρικά ψηφιακά concept. Θεωρείται -περίπου- ως δεδομένο πως το επόμενης γενιάς τμήμα πληροφορικής και τεχνολογίας των οργανισμών αντιλαμβάνεται και κατανοεί τους κυρίαρχους κανόνες των ψηφιακών νόμων, οι οποίοι και το καθιστούν πολύ πιο ισχυρό εν συγκρίσει με τις παραδοσιακά εννοούμενες αγορές. Σήμερα, έχει γίνει περισσότερο ξεκάθαρο παρά ποτέ πως οι επιχειρήσεις μεταβάλλονται σταδιακά σε τεχνολογικές εταιρείες, στην κορυφή των οποίων βρίσκονται οι επιμέρους πλατφόρμες και ποικίλα οικοσυστήματα τα οποία τροφοδοτούνται από δικτυακές επιδράσεις και αντίστοιχης μορφής αποτελέσματα. Αποτέλεσμα; Να σχηματοποιούν την επιχειρηματική τους στρατηγική με βάση τα… ψηφιακά κελεύσματα, προσθέτοντας ένα σημαντικό asset στην εμπορική φαρέτρα, ενώ την ίδια στιγμή βοηθά στην ταχύτερη εκμετάλλευση αναδυόμενων τάσεων που δεν είναι σε θέση να περιμένουν. Πόσο, μάλλον, τον ανταγωνισμό…
Μονομερής και συνεχής εστίαση στον πελάτη και τις ανάγκες του. Ένα από τα ζητούμενα για τις σύγχρονες επιχειρήσεις είναι η έμφαση στην παροχή εξαιρετικών εμπειριών για τους πελάτες, μέσω της δημιουργίας ενός διαδραστικού, engaging, συναρπαστικού όσο και ξεκάθαρου “ταξιδιού” για λογαριασμό των πελατών ενός οργανισμού. Μάλιστα, καθώς η ψηφιακή εμπειρία αποτελεί -πλέον- τον κύριο δείκτη με βάση τον οποίο “μετράται” το τελικό αποτέλεσμα. Σε αυτό το νέο σκεπτικό, η ικανοποίηση του πελάτη (σε εσωτερικό όσο και σε εξωτερικό επίπεδο) υπολογίζεται κανονικά και τα αποτελέσματά του επανατροφοδοτούν απευθείας όλες τις διαδικασίες.
Αναζητήστε και προσελκύστε το ταλέντο. Το να αποτελείτε έναν ψηφιακό ηγέτη προϋποθέτει μια ομάδα η οποία θα είναι σε θέση να είναι αποτελεσματική, και αυτό συνεπάγεται την ύπαρξη ταλέντου που είναι σε θέση να ακολουθήσουν την καμπύλη της αλλαγής της τεχνολογίας. Πρόκειται για άτομα που… διψούν για μάθηση σε διαρκές επίπεδο και διακρίνονται από καινοτόμο πνεύμα. Στοιχείο, που τους επιτρέπει να παίρνουν σε διαρκές επίπεδο “έξυπνα” ρίσκα μέσω ψηφιακών πειραμάτων. Δίχως αμφιβολία, ο νέος IT ηγέτης θα αναζητήσει -πλέον- προσωπικό με πολύπλευρες δυνατότητες και ικανότητες, το οποίο θα διακρίνεται από ευελιξία και θα μπορεί να κάνει πράξη ότι απαιτείται. Μάλιστα, όσο πιο εξωστρεφής, “ανοικτός” σε νέα ρεύματα σκέψης, διαθέτει έντονη παρουσία σε social media, δεν διστάζει να εμπλακεί άμεσα στην αντιμετώπιση και εν συνεχεία επίλυση ζητημάτων και προβλημάτων, που δεν… κρύβεται, είναι περισσότερο πιθανό να καταφέρει να λειτουργήσει ως “κράχτης”, προσελκύοντας “φρέσκο”, όσο και νεανικό ταλέντο.
Ενσωμάτωση της επιχειρηματικής και τεχνολογικής ηγεσίας. Το θεώρημα πως ο CIO είναι… αφανής στα καθημερινά δρώμενα μιας επιχείρησης ή ενός οργανισμού ανήκει -πλέον- για τα καλά στο παρελθόν. Σήμερα, βρίσκονται στην πρώτη γραμμή των πάσης φύσεως εξελίξεων, φροντίζοντας ώστε να “μεταλαμπαδεύσουν” την γνώση τους σχετικά με την τέχνη του εφικτού στα υπόλοιπα υψηλόβαθμα διοικητικά στελέχη, ενώ την ίδια στιγμή αποτυπώνουν με σαφήνεια μια ξεκάθαρη εικόνα αναφορικά με τις στρατηγικές επιλογές και το ψηφιακό μέλλον. Παρά το γεγονός ότι ο τομέας των λειτουργιών εξακολουθεί να παραμένει αποφασιστικής σημασίας όσο και κρίσιμος, οι CIOs θα έχουν πολύ πιο ενεργή συμμετοχή στην χάραξη της επιχειρηματικής στρατηγικής και της προϊοντικής κατεύθυνσης. Σήμερα, σε κορυφαίες επιχειρήσεις ανεξαρτήτως κλάδου σε διεθνές επίπεδο υπάρχουν παραδείγματα διευθυντών τεχνολογίας οι οποίοι έχουν “ανοικτή” γραμμή με τον διευθύνοντα σύμβουλο προκειμένου να θέσουν τις αναγκαίες κατευθύνσεις και ταυτόχρονα να αναγνωρίσουν, εξετάσουν και εν συνεχεία καθορίσουν τις καινούργιες, ψηφιακά καθοδηγούμενες υπηρεσίες.
Προσαρμογή στις ταχύτατες αλλαγές. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, οι πλέον αποδοτικοί IT ηγέτες αναμένεται να διαμορφώσουν, αναπτύξουν και να αξιοποιήσουν πλατφόρμες που έχουν δημιουργηθεί ειδικά για την αλλαγή (συχνά βασίζεται στην κοινότητα και σε άλλα ψηφιακά μοντέλα εμπλοκής) συνδυάζεται με τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που βασίζονται σε δεδομένα.
Κάτι παραπάνω από ενδεικτικά είναι τα παραδείγματα κολοσσών, όπως λ.χ. οι ΙΒΜ, General Electric, AstraZeneca κ.ά. οι είναι “ανοικτές” όσο και δεκτικές και δη με σαφώς πιο γρήγορο ρυθμό έναντι του κανονικού, των διαδικασιών αλλαγής, τηρώντας ταυτόχρονα μια προχωρημένη στάση απέναντι σε κάθε νέο ΙΤ μοντέλο.
Δίχως αμφιβολία, το κοντινό μέλλον προμηνύεται κάτι παραπάνω από συναρπαστικό και δη σε ότι αφορά το καινούριο μοντέλο οργάνωσης και λειτουργίας των επιχειρήσεων, καθώς επίσης τον χώρο και τον ρόλο που καταλαμβάνει σε αυτό ο διευθυντής περί της τεχνολογίας.
Μπορεί αυτή τη στιγμή να μην έχει διαμορφωθεί ακόμη στην ολότητά του το μοντέλο που αναμένεται να επικρατήσει, εντούτοις όμως υπάρχουν μια σειρά από χαρακτηριστικά και στοιχεία που το απαρτίζουν, όπως λ.χ. να ακολουθήσουν με συνέπεια την ταχύτατη κίνηση προς την κατεύθυνση της τεχνολογικής αλλαγής, να βοηθήσουν τους οργανισμούς τους να κάνουν την απαιτούμενη μετάβαση για την υιοθέτηση καλύτερων τρόπων πλήρους ψηφιοποίησης, να επενδύσουν και στηριχτούν στα ισχυρά σημεία του ψηφιακού σύμπαντος ώστε να αναπτυχθεί και να ανακτήσει σημαντικά μερίδια αγοράς, καθώς επίσης να αποφύγουν το disruption της όλης διαδικασίας.