O κλάδος της εφοδιαστικής αλυσίδας αναμένεται να βιώσει τη δική του ανατροπή, καθώς αποτελέσματα ερευνών και πιλοτικών έργων συγκλίνουν στο συμπέρασμα ότι η επανάσταση θα έρθει από την τεχνολογία Blockchain.

Οι τεράστιες προοπτικές αυτής της σχετικά πρόσφατης τεχνολογίας, που διαθέτει εκ κατασκευής τη δυνατότητα της κρυπτογραφημένης και αποκεντρωμένης λειτουργίας για κάθε δικτυακή καταγραφή συναλλαγής, βρέθηκαν στο επίκεντρο του Blockchain in Supply Chain Conference που πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στις 2 Ιουλίου, υπό την διοργάνωση του περιοδικού Plant της BOUSSIAS στο Domotel Kastri.

Τεχνολογίες Industry 4.0
Ξεκινώντας με μια αναδρομή στο μακρύ παρελθόν της εφοδιαστικής αλυσίδας από ο Δρ. Αθανάσιο Λόη, καθηγητή του Κέντρου Δικτύων και Τηλεματικής, ερευνητής και διδάσκων στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ανέφερε ότι η εφοδιαστική αλυσίδα επηρεάζει το 10% με 15% του τελικού προϊόντος και δυστυχώς υπάρχουν αρκετά προβλήματα που χρήζουν βελτίωσης. Το 69% των επιχειρήσεων δεν έχει πλήρη εικόνα της εφοδιαστικής αλυσίδας και ένα 65% έχει βιώσει τουλάχιστον μια ανωμαλία στην εφοδιαστική τους αλυσίδα. Επίσης το 41% βασίζεται ακόμα σε excel spreadsheets για την παρακολούθηση των αναταράξεων στην εφοδιαστική αλυσίδα.

Παίρνοντας το λόγο, ο Troy Norcross, Blockchain Business Strategy και Co-Founder του Blockchain Rookies τόνισε ότι πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά πράγματα: «Είμαστε όλοι πρωτάρηδες (rookies) στον χώρο του Blockchain» είπε χαρακτηριστικά. Από πού μπορούμε όμως να ξεκινήσουμε; Αρχικά χρειάζεται να πραγματοποιηθεί η μετάβαση από την έντυπη στην ψηφιακή καταχώρηση όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας και ακολούθως να γίνουν τα υπόλοιπα βήματα.

«Το Blockchain παρέχει μια αυτοματοποίηση της εμπιστοσύνης» επισήμανε πολύ εύστοχα η Χριστίνα Πατσιούρα, Senior Research Analyst και Emerging Technologies στο GSMA. Πραγματοποιείται μια σύγκλιση όλων των αναδυόμενων τεχνολογιών, το IoT γεννάει τα δεδομένα, το AI τα επεξεργάζεται, το 5G τα μεταφέρει και το Blockchain προσφέρει τον απαιτούμενο παράγοντα της εμπιστοσύνης.

«Το Blockchain ωριμάζει εκθετικά την ίδια στιγμή που ωριμάζουν και άλλες εκθετικές τεχνολογίες» τόνισε στην ομιλία του και ο καθηγητής Γιώργος Γιαγλής, Γενικός Διευθυντής του Institute for the Future στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και στη συνέχεια ανέλυσε τι έχει συμβεί τα πρώτα 10 χρόνια της ζωής του Blockchain και πως προβλέπεται να εξελιχτεί η επόμενη δεκαετία της ζωής του. Το Blockchain επιτρέπει σε επιχειρήσεις που δεν εμπιστεύονται η μια την άλλη να πραγματοποιήσουν συναλλαγές χωρίς ενδιάμεσους και έτσι προβλέπεται πως θα αλλάξει τον κόσμο στην ίδια κλίμακα που το internet άλλαξε τον κόσμο τα τελευταία χρόνια, είπε χαρακτηριστικά ο Γ. Γιαγλής.

Στο θέμα της εμπιστοσύνης επικεντρώθηκε και η ομιλία της Marina Niforos, Member του EU Blockchain Observatory & Forum και Advisor στο IFC/World Bank Group. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρουσίαση που έκανε για το πως «περνάμε από το Internet της πληροφορίας στο Internet της αξίας», δίνοντας έμφαση στις προκλήσεις που υπάρχουν στη δημιουργία κανονιστικών και νομοθετικών πλαισίων. Στις νομικές πτυχές του θέματος επικεντρώθηκε ο Θάνος Λεοντάρης, Δικηγόρος-Νομικός Σύμβουλος και Επιστημονικός Συνεργάτης στο Πανεπιστημίου της Λευκωσίας. Ανέλυσε τα προβλήματα που υπάρχουν, αλλά και τις λύσεις που προσφέρει το Blockchain στις τελωνειακές διατυπώσεις, την ασφάλιση των εμπορευμάτων, την αποφυγή των απομιμήσεων και τις συναλλαγές Escrow.

«Όταν έχεις ένα σφυρί, τα πάντα μοιάζουν με πρόκες» είπε χαρακτηριστικά ο Περικλής Θηβαίος, Partner της True North Partners LLP στο Λονδίνο, υπενθυμίζοντας πως όλες οι τεχνολογίες έχουν τις θετικές αλλά και τις αρνητικές πτυχές τους. Ο Δρ. Γιώργος Δρόσος, Προϊστάμενος του Τμήματος Αξιολόγησης και Υποστήριξης Πολιτικών Επιχειρηματικής Καινοτομίας και Επιχειρηματικής Αριστείας και της Δ/νση Επιχειρηματικής Καινοτομίας και Νέων Τεχνολογιών της ΓΓ Βιομηχανίας του Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, εξήγησε πως οι επιχειρήσεις και το κράτος δεν βρίσκονται σε απέναντι μεταξύ τους όχθες. «Είμαστε στην ίδια πλευρά και περπατάμε το ίδιο μονοπάτι» επισήμανε. Τόνισε ιδιαίτερα πως στόχος είναι να βοηθηθούν οι επιχειρήσεις και ανέλυσε την στρατηγική του υπουργείου.

Εργαλεία και case studies
«Το Blockchain εξαφανίζει τους ενδιάμεσους και οδηγούμαστε σε ένα δημοκρατικό δίκτυο που ο ίδιος ο χρήστης είναι πλέον υπεύθυνος για τα δεδομένα του» ανέφερε ο Παναγιώτης Ζήκος, Co-Founder της iLink Νέες Τεχνολογίες, μιας επιχείρησης τηλεματικής που ασχολείται με το route optimization και έχει δημιουργήσει μια πλατφόρμα με βάση το Blockchain όπου οι ανάγκες των εμπορικών και οι λύσεις των μεταφορικών συναντιούνται.

«Το 80% των συναλλαγών στην ευρωπαϊκή ένωση γίνονται καλή τη πίστη» σύμφωνα με τον Αθανάσιο Ντάφλο, Επικεφαλή Διεύθυνσης Intelligent Services και Global Transaction Banking στη Eurobank. Έτσι δημιουργήθηκε το we.trade από την Eurobank με τεχνολογικό partner την IBM στο οποίο οι εισαγωγείς και οι εξαγωγείς μπορούν να δημιουργούν smart payments. Επίσης ο Βασίλειος Πιερράκος, Innovation Leader Greece της EY παρουσίασε την OpsChain Platform καθώς και τα οφέλη της χρήσης της πλατφόρμας.

Ο Δρ. Βότης Κωνσταντίνος, Ερευνητής και Διευθυντής του Εργαστηρίου Οπτικής Αναλυτικής (EKETA/ΙΠΤΗΛ) και μέλος του EU Blockchain Observatory and Forum παρουσίασε το ORION-CM καθώς και κάποια case studies που προέκυψαν από την χρήση του.

Ο Διονύσης Αυρηλιώνης, CEO της Compellio μίλησε για το case study του κτήματος Άλφα όπου με τη χρήση Blockchain ήταν δυνατή η παρακολούθηση όλης της διαδρομής του κάθε μπουκαλιού εκλεκτού κρασιού με στόχο να αποφευχθεί η νοθεία.

«Ένας στους τέσσερις καταναλωτές σήμερα δεν εμπιστεύεται το food ecosystem», επισήμανε ο Χάρης Λιναρδάκης, Cloud Leader της IBM στην Ελλάδα και την Κύπρο. Έτσι λοιπόν δημιουργήθηκε το IBM food trust, το οποίο βρίσκεται στο πρώτο εξάμηνο λειτουργίας και εξελίσσεται εκθετικά.

«Στην Ευρώπη 29 εκατομμύρια τόνοι γαλακτοκομικών χάνονται κάθε χρόνο. Ενώ στην Ταϊλάνδη το 90% από τους εργαζόμενους στην επεξεργασία θαλασσινών τροφίμων, που ερωτήθηκαν, δεν είχε αρκετό φαί για να τραφεί τον μήνα που πέρασε» ανέφερε η Christine Leong, Managing Director και Digital Identity & Blockchain στην Accenture. Υψίστης σημασίας λοιπόν είναι μια πιο ανθρωποκεντρική προσέγγιση της εφοδιαστικής αλυσίδας, και στο πλαίσιο αυτό η Accenture έφτιαξε ένα circular supply chain που παρέχει organic certification σε όλη τη διαδρομή της εφοδιαστικής αλυσίδας επιτρέποντας στον καταναλωτή να ενισχύσει οικονομικά τον αρχικό μικρό παραγωγό.

Μια άλλη εφαρμογή του Blockchain στην πράσινη βιομηχανία είναι αυτή που παρουσίασε ο Αντώνης Αντωνιάδης, CEO & Vice-Chairman της Egnedol Group. Η επιχείρηση του μετατρέπει κομμάτια αλουμινίου σε eco-alloys μέσω μιας πλήρως οικολογικής διαδικασίας χωρίς βλαβερές εκπομπές. Το Blockchain έχει προσφέρει και εδώ ιδιαίτερη βοήθεια σε διάφορα τμήματα του supply chain τα οποία και αναλύθηκαν λεπτομερώς.


Η επόμενη ημέρα
Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με ένα πάνελ που εξέτασε τις πρώτες εφαρμογές σε ελληνικές επιχειρήσεις, τα οφέλη από αυτές και τις προοπτικές που διανοίγονται για την επόμενη μέρα. Συμμετέχοντες στο πάνελ ήταν: ο Γιώργος Καραμανώλης (Πρόεδρος του Hellenic Blockchain Hub και CTO του Crowdpolicy), ο Κυριάκος Μπέρτσος (Development Director της Foodlink του FDL Group), ο Μαρίνος Ξυναριανός (Μέλος ΔΣ του Hellenic Blockchain Hub), ο Ανέστης Παρταλίδης (Διευθύνων Σύμβουλος της Trade Logistics) και συντονιστής ο Γιάννης Ριζόπουλος (δημοσιογράφος).

Συζητήθηκαν θέματα όπως κατά πόσο μπορεί η τεχνολογία του Blockchain να βοηθήσει έμπρακτα επιχειρήσεις στην Ελλάδα, τι γίνεται με τα ευαίσθητα προϊόντα της εφοδιαστικής αλυσίδας, όπως τα τρόφιμα και κατά πόσο υπάρχουν κίνητρα που μπορούν να δοθούν από το κράτος για την αξιοποίηση του Blockchain.

Marina Niforos
Member, EU Blockchain Observatory & Forum, Advisor to IFC/World Bank Group
Η Marina Niforos συμβουλεύει το International Finance Corporation σχετικά με το blockchain και τις disruptive technologies και είναι μια από τους βασικούς συγγραφείς της έκθεσης Blockchain : Opportunities for Private Enterprises in Emerging Markets. Είναι επίσης μέλος του EU Blockchain Observatory & Forum Policy and Framework Conditions Working Group.

    Τι είδους νομικές διατάξεις πιστεύετε πως πρέπει να θεσπιστούν για ένα υγειές μέλλον του blockchain;

Νομίζω πως αυτή τη στιγμή δεν είμαστε σε μια φάση ανάπτυξης της τεχνολογίας αλλά και του θεσμικού πλαισίου για να μπορούμε να πούμε ακριβώς τι διατάξεις χρειάζονται. Επίσης η κατάλληλη προσέγγιση αυτή τη στιγμή είναι να παραμείνουμε μέσα στις συντεταγμένες του θεσμικού πλαισίου που υπάρχει και να εξετάσουμε κάθε μια από τις επιχειρηματικές εφαρμογές. Και αφού εξαντληθούν αυτές να δούμε αν υπάρχει ανάγκη να γίνουν νέες νομοθετικές ή οποιεσδήποτε άλλες εφαρμογές χρειάζονται.

Το λέω αυτό επειδή η τεχνολογία ακόμη είναι σε πολύ πρώιμη φάση ανάπτυξης και θα ήταν λίγο πρώιμο και ίσως και αντιπαραγωγικό να περάσουμε πολύ συγκεκριμένες νομοθετικές διατάξεις και να καταπνίξουμε την εφευρετικότητα. Από την άλλη νομίζω ότι θα έπρεπε οι ρυθμιστές, οι regulators, οι νομοθέτες να δώσουν ορισμένες συντεταγμένες. Δεν θα έλεγα καινούργιες νομοθετικές αλλαγές αλλά συντεταγμένες που να μπορούν να δίνουν καθοδήγηση στους οικονομικούς παράγοντες, μέχρι που μπορούν να πάνε. Γι’ αυτό και είπα ότι κατ εμένα θα έπρεπε αυτή τη στιγμή τουλάχιστον σε ευρωπαϊκό επίπεδο να είχαμε και όλες τις 27 αγορές μαζί και να υπάρχει ένα ρυθμιστικό sandbox, ένα safety zone μέσα στο οποίο μπορούν startups και οι εφευρέτες να δουλέψουν μαζί με τον ρυθμιστή.

Καθηγητής Γιώργος Γιαγλής
Γενικός Διευθυντής, Institute for the Future, Πανεπιστήμιο Λευκωσίας
Ο Καθηγητής Γιώργος Γιαγλής είναι ειδικός στην τεχνολογία blockchain και τις εφαρμογές της, καθώς και σύμβουλος σε πολλά συναφή ερευνητικά έργα και νεοφυείς επιχειρήσεις. Έχει διατελέσει Καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (2002-2017), όπου ήταν επίσης Αντιπρύτανης την περίοδο 2011-2015. Ερευνά και διδάσκει στον τομέα των ψηφιακών νομισμάτων και του blockchain από το 2012 και το επίκεντρο της έρευνας του είναι οι νέες μορφές βιομηχανικής οργάνωσης (προγραμματισμένα έξυπνα συμβόλαια, αποκεντρωμένες εφαρμογές και κατανεμημένοι αυτόνομοι οργανισμοί) και οι νέες μορφές εταιρικών χρηματοδοτήσεων (οικονομίες συμβολικών νομισμάτων, κρυπτο-οικονομικά και αρχικές προσφορές νομισμάτων – ΙCOs).

    Πως θα μπορούσε κάποιος να εμπνευστεί νέες επιχειρηματικές ιδέες βασισμένες στις νέες τεχνολογίες όπως το blockchain;

Το πρώτο πράγμα που πρέπει κάποιος να δει είναι ποιοι τομείς, ποιοι κλάδοι της οικονομίας επηρεάζονται. Και κυρίως επηρεάζονται εκείνοι οι κλάδοι στους οποίους υπάρχουν πολλοί ενδιάμεσοι, πολλές εταιρίες δηλαδή των οποίων σκοπός είναι να εμπεδώσουν εμπιστοσύνη σε συναλλαγές μεταξύ τρίτων μερών. Άρα για παράδειγμα τράπεζες, δικηγορικές εταιρίες, credit rating agencies, brokers, διαμεσολαβητές, όλοι αυτοί θα επηρεαστούν σημαντικά αν δημιουργηθεί μια πλατφόρμα στην οποία τα συναλλασσόμενα μέρη μπορούν να συναλλαχτούν απευθείας το ένα με το άλλο χωρίς ενδιάμεσους. Άρα νομίζω ότι η πηγή άντλησης ιδεών για νέες επιχειρηματικές ιδέες είναι να δούμε ποιοι ενδιάμεσοι επηρεάζονται, τι καινούργιες ευκαιρίες δημιουργούνται για διαμεσολάβηση σε αυτές τις αγορές και να φτιαχτούν επιχειρηματικά μοντέλα πάνω σε αυτό το πλαίσιο.

Χριστίνα Πατσιούρα
Senior Research Analyst, Emerging Technologies, GSMA
Η Xριστίνα εργάζεται ως αναλύτρια αγοράς σε θέματα αναδυόμενων τεχνολογιών, που περιλαμβάνουν την Τεχνητή Νοημοσύνη, το Blockchain και εφαρμογές 5G, στη GSMA. Στο παρελθόν έχει εργαστεί στην ανάλυση αγοράς του Internet of Things στην Αγγλία και τη Γερμανία, συνεργαζόμενη με πελάτες πολυεθνικές, μικρομεσαίες και νεοφυείς εταιρίες τεχνολογίας και επενδυτικά σχήματα, που δραστηριοποιούνται κυρίως σε αγορές της Ευρώπης και της Αμερικής. Είναι διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ.

    Ήταν πολύ ενδιαφέρουσα η αναφορά που κάνατε στην αυτοματοποίηση της εμπιστοσύνης. Θα θέλατε να επεκταθείτε λίγο σχετικά;

Το blockchain ξεκίνησε ουσιαστικά για να αντικαταστήσουμε την εμπιστοσύνη στους ενδιάμεσους, όπως οι τράπεζες, με την εμπιστοσύνη στα δίκτυα των χρηστών. Και αυτό φιλοδοξεί να καταφέρει μέσω του πάζλ που λέγεται κρυπτογραφία. Όποιος συμμετέχει στο δίκτυο blockchain με τον υπολογιστή του, που ο υπολογιστής μπορεί και κάνει υπολογισμούς και λύνει αυτά τα μαθηματικά πάζλ με μεγάλη ταχύτητα, μπορεί με αυτόν τον τρόπο να αντικαταστήσει τον ρόλο κάποιου που θα ήταν σε αυτό το δίκτυο για να εγγυάται ότι όλα λειτουργούν καλά. Στην πράξη αυτό στην εφοδιαστική αλυσίδα τι μπορεί να σημαίνει; Μπορεί να σημαίνει πως δεν έχεις ανάγκη μια τράπεζα για να εκτελέσεις μια πληρωμή ή δεν έχεις ανάγκη τα τελωνεία για να βεβαιώσεις πως τα προϊόντα σου είναι εντάξει, δεν υπάρχει από πίσω κάποια απάτη κλπ. Όλα αυτά γίνονται αυτόματα μέσω της ψηφιοποίησης.