Για δωδέκατη συνεχή χρονιά πραγματοποιήθηκε και φέτος το Συνέδριο των IT Leaders, IT Directors Forum στο Συνεδριακό Κέντρο ΔΑΪΣ στις 12 Οκτωβρίου, όπου κεντρικό θέμα ήταν η ψηφιακή στρατηγική των επιχειρήσεων με στόχο (όχι τη γραμμική αλλά) την εκθετική αλλαγή και ανάπτυξη. Τη θεματολογία ανέπτυξαν σημαντικοί διεθνείς ομιλητές, στελέχη της αγοράς και ένα πάνελ συζήτησης με Έλληνες Διευθύνοντες Συμβούλους.

Το συνέδριο ξεκίνησε με την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας “The State of the CIO in Greece 2017”, η οποία για τρίτη συνεχόμενη χρονιά παρουσίασε τις προτεραιότητες των CIO στην Ελλάδα σε σύγκριση με τα στοιχεία των προηγούμενων χρόνων, την άποψή τους για το ρόλο και την εξέλιξη της καριέρας τους, αλλά και το πώς πιστεύουν ότι θα διαχειριστούν το IT budget τους τα επόμενα χρόνια (περισσότερα για την έρευνα θα βρείτε στο τρέχον τεύχος στη σελ. 6). Στο συνέδριο παρουσίασαν τρεις διεθνείς εμπειρογνώμονες, όπου ο καθένας εκπροσωπούσε μια διαφορετική οπτική γωνία της ψηφιακής ανάπτυξης.

Οι Διευθύνσεις Πληροφορικής παίρνουν αποφάσεις που καθορίζουν το μέλλον της εταιρείας τους
Ο αναλυτής δημοσιογράφος και σχολιαστής Tony Poulos, παρουσίασε τις αλλαγές που συμβαίνουν με ταχύτατους ρυθμούς στην τεχνολογία, και αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα για καινοτομία και προσαρμοστικότητα στις Διευθύνσεις Πληροφορικής καθώς ο ρόλος τους αυτή την εποχή είναι κομβικός τόσο επιχειρησιακά όσο και επιχειρηματικά. Όπως επισήμανε, οι Διευθύνσεις Πληροφορικής αναγκάζονται να λαμβάνουν αποφάσεις, οι οποίες θα επηρεάσουν την αλλαγή ολόκληρης της επιχείρησης.

Συνεπώς είναι ιδιαίτερα σημαντικό τα άτομα που διοικούν και στελεχώνουν τη Διεύθυνση Πληροφορικής να έχουν καλή αίσθηση των τεχνολογικών εξελίξεων που συμβαίνουν γύρω τους, καθώς και των επιχειρηματικών εξελίξεων στον ίδιο τον κλάδο τους. Λόγω των ταχύτατων αλλαγών, η ευκινησία των Διευθύνσεων Πληροφορικής είναι απαραίτητη.

Επίσης, υψίστης σημασίας είναι το πρόβλημα της ασφάλειας, με τον Tony Poulos να τονίζει πως συχνά οι κρίσεις οφείλονται σε εσωτερικά θέματα. Πολύ σημαντικό σήμερα είναι και το ζήτημα προστασίας των προσωπικών δεδομένων, λαμβάνοντας υπόψη ότι στους επόμενους μήνες θα εφαρμοστεί η οδηγία GDPR.

Η Διεύθυνση Πληροφορικής συλλέγει σήμερα και επεξεργάζεται μια πληθώρα δεδομένων και χρειάζεται βοήθεια σε αυτό, μια βοήθεια που ίσως μπορεί να προσφέρει το ΑΙ.

Εν κατακλείδι, στην εποχή του ψηφιακού μετασχηματισμού η Διεύθυνση Πληροφορικής αποτελεί ίσως το πιο σημαντικό τμήμα της επιχείρησης. Αν το IT δυσλειτουργεί ολόκληρη η επιχείρηση θα παρουσιάσει προβλήματα και αν το IT μπορεί να αναλύσει σωστά τα δεδομένα που συλλέγει, τότε προσφέρεται η δυνατότητα να δοθούν ουσιαστικές πληροφορίες σχετικά με την πορεία που είναι προς όφελος της επιχείρησης.

Ψηφιακός μετασχηματισμός: ο σωστός δρόμος και οι κίνδυνοι εκτροχιασμού
Ο Καθηγητής Στρατηγικής και Πληροφορικής στο IMD, Donald Marchand, παρουσίασε τους δείκτες που καθορίζουν αν μια επιχείρηση βρίσκεται στο σωστό δρόμο για τον ψηφιακό της μετασχηματισμό, καθώς και ποιοι κίνδυνοι εκτροχιασμού υπάρχουν σε αυτή τη διαδικασία.

Η ομιλία του καθηγητή Marchand επικεντρώθηκε σε τέσσερις βασικούς πυλώνες. Αρχικά παρουσίασε τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να κρίνει μια επιχείρηση αν βρίσκεται στο σωστό δρόμο για την ψηφιακή αλλαγή. Δόθηκαν οκτώ δείκτες εκ των οποίων οι πιο σημαντικοί έχουν να κάνουν με:

  • το αν οι ηγέτες έχουν την αίσθηση ότι συμβαίνουν ψηφιακές αλλαγές στον κλάδο τους,
  • αν επιδιώκουν να ενοποιήσουν τις επιχειρηματικές και ψηφιακές στρατηγικές τους σε πραγματικές επιχειρηματικές προκλήσεις,
  • κατά πόσο είναι καταλλήλως στελεχωμένες οι ηγετικές ομάδες αυτών των τομέων.

Στη συνέχεια μελετήθηκαν οι βασικοί κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις σε αυτό το ταξίδι του ψηφιακού μετασχηματισμού τους. Παραδείγματα κινδύνων είναι, το να παραμένουν οι ενέργειες σε θεωρητικό επίπεδο και να μην προχωράνε σε πρακτικό και οι επιχειρήσεις να περιμένουν να καινοτομήσουν άλλες εταιρείες ώστε μετά απλά να ακολουθήσουν. Έμφαση επίσης δόθηκε στα ηγετικά χαρακτηριστικά που πρέπει να προτιμηθούν: ευελιξία, προσαρμοστικότητα, μακροπρόθεσμο όραμα.

Τέλος, αναλύθηκε πώς οι CIOs μπορούν να κινηθούν εν μέσω του digital disruption, ώστε όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά να επιτύχουν και την ψηφιακή αλλαγή των επιχειρήσεων τους.

Ολοκληρώνοντας την ομιλία, επισήμανε πως η τωρινή εποχή είναι μεν η καλύτερη αλλά θέτει και τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τους CIOs.

Η εποχή της εκθετικής τεχνολογίας έχει ξεκινήσει
Τέλος, η αναγνωρισμένη ως Young Leader από το World Economic Forum, Claudia Olsson, τόνισε τις εξελίξεις σε τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η ρομποτική, η συνθετική βιολογία και η μηχανική μάθηση και περιέγραψε πως η σύνθεσή τους μπορεί να δημιουργήσει εξαιρετικές ευκαιρίες για εκθετική ανάπτυξη.

Η Claudia επισήμανε την εκθετική εξέλιξη της τεχνολογίας αναφέροντας την ταχύτατη εξέλιξη του νόμου του Moore. Ακολούθως παρουσίασε διάφορα παραδείγματα τεχνολογιών που επηρεάζουν πολλούς τομείς και δραστηριότητες εταιρειών. Πιο συγκεκριμένα αναφέρθηκε στην επίδραση τεχνολογιών όπως το VR και πώς αυτό αρχίζει να ενσωματώνει και άλλες αισθήσεις πέρα από την όραση αλλά και το 3D printing που έχει ολοένα και περισσότερες εφαρμογές σε όλους σχεδόν τους κλάδους. Έμφαση έδωσε στο χώρο της βιοτεχνολογίας, το νέο IT industry, με την αποκωδικοποίηση του dna να γίνεται όλο και πιο προσβάσιμη. Προέβλεψε ότι στα επόμενα χρόνια θα κατασκευάζονται μέσω 3d printer εξατομικευμένα φάρμακα βασισμένα στο προσωπικό μας dna. Μεγάλο ενδιαφέρον έχει η περιοχή που τέμνεται το IoT με το blockchain, δημιουργούντας υποδομές για να επικοινωνούν οι διάφορες ψηφιακές συσκευές μεταξύ τους. Όλες αυτές οι εξελίξεις προκαλούν επίσης αλλαγές στον χώρο εργασίας. Προβλέπεται πως το 2020, το 40% του αμερικανικού εργατικού δυναμικού θα είναι ελεύθεροι επαγγελματίες. Αναλύθηκαν λοιπόν και οι καινούργιες ικανότητες που χρειάζονται για την εργασία του μέλλοντος.

Το πάνελ των CEOs
Το Συνέδριο ολοκληρώθηκε με ένα πάνελ συζήτησης, στο οποίο συμμετείχαν Διευθύνοντες Σύμβουλοι από εταιρείες που αντιμετωπίζουν την πρόκληση του ψηφιακού μετασχηματισμού. Πιο συγκεκριμένα, συμμετείχαν ο Βασίλης Χαλκιάς, Διευθύνων Σύμβουλος της «Αττικές Διαδρομές Α.Ε.», ο Παντελής Κονταξάκης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Χρυσής Ευκαιρίας, η Ζήνα Μαυροειδή, Managing Director του e-fresh και ο Σπύρος Ξένος, Γενικός Διευθυντής της Media Markt. Ο Β. Χαλκιάς αναφέρθηκε στις αλλαγές που θα επιφέρουν τα διασυνδεδεμένα και αυτόνομα οχήματα, καθώς και το πώς οι Αττικές Διαδρομές προετοιμάζονται ήδη για αυτή τη μετάβαση.

Ακολούθως, ο Σ. Ξένος αναφέρθηκε στις δυναμικές που προσφέρουν οι ψηφιακές μετατροπές στον κλάδο του retail, τονίζοντας πως η μετάβαση αυτή δεν είναι θέμα επιλογής αλλά αναγκαιότητα («θέμα επιβίωσης», είπε χαρακτηριστικά). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η τοποθέτηση του Παντελή Κονταξάκη, ο οποίος ανέλυσε στους σύνεδρους το μετασχηματισμό της Χρυσής Ευκαιρίας από μια έντυπη εφημερίδα, σε ένα μέσο που αξιοποιεί πλήρως τις ψηφιακές τεχνολογίες για την ανάπτυξή του. Στη συνέχεια η Ζ. Μαυροειδή μίλησε από την πλευρά του disruptor καθώς έφερε ανατροπές στο κλάδο πώλησης φρέσκων προϊόντων μέσω του e-fresh, εξηγώντας ποιες ήταν οι καινοτομίες και οι τεχνικές που χρησιμοποίησαν από τη δημιουργία του, πριν δύο χρόνια, μέχρι σήμερα. Στη συζήτηση στο πάνελ, οι CEO τοποθετήθηκαν σε θέματα όπως η συνεργασία μεταξύ του business και του IT στις επιχειρήσεις τους εν μέσω της ψηφιακής αλλαγής. Επίσης έγιναν συζητήσεις σχετικά με το GDPR και απαντήθηκαν ερωτήσεις από το κοινό, με τη συμμετοχή και των διεθνών ομιλητών.

Εν κατακλείδι
Το IT Directors Forum αποτέλεσε για μια ακόμα χρονιά πεδίο ανταλλαγής απόψεων και εμπειριών καθώς και μια πλατφόρμα όπου ανακοινώθηκαν οι εξελίξεις στις νέες τεχνολογίες με τις μεγαλύτερες ελληνικές εταιρείες πληροφορικής να παρουσιάζουν λύσεις και τεχνογνωσία που βοηθούν τις επιχειρήσεις να μεταβούν με ασφάλεια το μονοπάτι του ψηφιακού μετασχηματισμού.


Απαραίτητη η συνεργασία επιχειρήσεων και κρατών για την αξιοποίηση των εκθετικών τεχνολογιών
Η Claudia Olsson, Young Global Leader από το World Economic Forum και συγγραφέας της έκθεσης για την ψηφιακή στρατηγική της κυβέρνησης της Σουηδίας “Sweden 2030”, δίνει απαντήσεις στα κυριότερα ζητήματα που δημιουργούν οι εκθετικές τεχνολογίες.

Οι εκθετικές τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και το Internet of Things (IoT) απαιτούν, ένα γένει, μια σημαντική επένδυση κεφαλαίου, που αρκετές εταιρείες δεν το διαθέτουν. Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτό το πρόβλημα;

Claudia Olsson: Μπορούν να δημιουργηθούν συνεργασίες ανάμεσα στις επιχειρήσεις, όπως επίσης μεταξύ του ακαδημαϊκού χώρου και του δημόσιου τομέα, έτσι ώστε να αξιοποιηθούν πραγματικά οι πόροι και τα αγαθά που διαθέτουν διαφορετικές επιχειρήσεις. Δεν είναι, λοιπόν, απαραίτητο η κάθε επιχείρηση να έχει την αποκλειστική ιδιοκτησία της εκάστοτε τεχνογνωσίας. Πλέον, είναι εφικτό να υπάρχει πρόσβαση σε αυτήν, μέσα από διαφορετικά μοντέλα. Αυτού του είδους οι συνεργασίες παρατηρούνται όλο και πιο συχνά, γεγονός που επιτρέπει σε ολοένα και αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων και επιχειρήσεων να έχουν πρόσβαση στις εκθετικές τεχνολογίες.

Μερικές από αυτές τις τεχνολογίες θέτουν κάποια πολύ βασικά ηθικά προβλήματα, τα οποία δεν έχουν αντιμετωπιστεί ακόμα. Πώς μπορούμε να εξισορροπήσουμε την ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη με τις δομές και τις λειτουργίες των κοινωνιών;

C. Olsson: Αυτή είναι μια πολύ σημαντική ερώτηση, γιατί πρέπει, πράγματι, να επιτευχθεί συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο και να συζητηθούν παγκόσμιες διοικητικές λύσεις για τις προκλήσεις που θέτει η τεχνολογία. Η αξιοποίηση των εκθετικών τεχνολογιών υπόσχεται πολλές ευκαιρίες, αλλά ενέχει και ρίσκα που μπορεί να σχετίζονται με τη βιοτεχνολογία ή ακόμα και με την τεχνητή νοημοσύνη όταν εκείνη βασίζεται σε δεδομένα που δεν είναι αξιόπιστα ή δεν είναι πλήρως αμερόληπτα. Για να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα είναι πολύ σημαντικό να αρχίσει μια διακρατική συζήτηση. Χρειάζεται συνεργασία σε παγκόσμιο επίπεδο ώστε να βρεθούν δομές τέτοιες που οι κυβερνήσεις θα μπορούν να κατανοήσουν, αναπτύσσοντας τη δυνατότητα νομοθέτησης γύρω από αυτές. Αυτή τη στιγμή οι κυβερνήσεις συνεργάζονται και μαθαίνουν από τον ιδιωτικό τομέα, γεγονός που επίσης προκαλεί προκλήσεις γιατί ο ιδιωτικός τομέας συχνά χρειάζεται να επιτηρηθεί από τους νομοθέτες.

Πώς μπορεί μια επιχείρηση να εξισορροπήσει ανάμεσα στα open silo και στη απαίτηση διατήρησης εταιρικών μυστικών, που αυξάνουν την ανταγωνιστικότητά της;

C. Olsson: Παρατηρούμε πως η βασική ανταγωνιστική δύναμη έχει να κάνει με την λειτουργική αρτιότητα των επιχειρήσεων. Οπότε η μυστικοπάθεια δεν ωφελεί απαραίτητα, καθώς πολλές τεχνολογίες πρέπει να ξανασχεδιαστούν για να κατανοηθούν σε ένα επίπεδο όπου δεν αποτελεί πλέον ένα επιχειρηματικό μυστικό, αλλά ένα παραδοτέο και πώς αυτό φτάνει τον πελάτη και πώς προσφέρεται σε αυτόν μια εμπειρία που τον κάνει πιστό στην εταιρεία, συμμετέχοντας ενεργά στην υπηρεσία. Οπότε είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επικεντρωθούμε στο να δημιουργηθούν οι πιο αποδοτικές λειτουργικές δομές για τον ψηφιακό κόσμο, οι οποίες μπορεί να είναι αρκετά διαφορετικές από τα προηγούμενα αξιακά συστήματα που έχουμε δει. Οπότε πιστεύω πως είναι πολύ σημαντικό για ένα οργανισμό να κινηθεί μπροστά.

Ο ψηφιακός μετασχηματισμός δημιουργεί νέα επιχειρηματικά μοντέλα
Τι σημαίνει ψηφιακός μετασχηματισμός και πόσος χρόνος απαιτείται για μεγάλες αλλαγές στις υποδομές; Ποιος είναι, τελικά, ο ρόλος του CIO σήμερα; O Donald Marchand, Επίτιμος Καθηγητής Στρατηγικής και Πληροφορικής στο IMD (International Institute for Management Development) της Ελβετίας δίνει τις απαντήσεις.

Σε τι διαφέρει ο σημερινός ψηφιακός μετασχηματισμός από την εξέλιξη της Πληροφορικής μέχρι σήμερα; Πριν 20 χρόνια δεν υπήρχε ψηφιακός μετασχηματισμός;

Donald Marchand: Πριν 20 χρόνια δεν υπήρχε η ώθηση της τεχνολογίας που παρατηρείται σήμερα. Όταν ξεκίνησα στο IMD πριν από 22 χρόνια συνειδητοποίησα πως ήμουν ο πρώτος καθηγητής που μίλησα για eCommerce, για το Internet, τι ήταν και πώς μεγάλωνε. Μέσα στα επόμενα επτά χρόνια, το 2000 δηλαδή, υπήρξε μεγάλη ανάπτυξη στην Πληροφορική και παράλληλα στις επιχειρήσεις, όπου μέσα από λύσεις σε ERP, συστημάτων CRM και άλλων μεγάλων project, το ΙΤ διείσδυε στο επιχειρηματικό κόσμο με διάφορους τρόπους.

Σήμερα, όλο και περισσότερες τεχνολογίες συγκλίνουν μεταξύ τους για την αξιοποίηση και ανάλυση των δεδομένων, για τη διαχείριση της επιχείρησης, για την επικοινωνία με τους πελάτες, για την ανάλυση της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οπότε όλες αυτές οι τεχνολογίες πρέπει να επιλεγούν και να αξιοποιηθούν με το σωστό τρόπο, ώστε να μεταμορφωθεί η εταιρεία με ένα νέο επιχειρηματικό μοντέλο ή υιοθετώντας μια νέα προσέγγιση στα προϊόντα και υπηρεσίες της. Για έναν επιχειρηματία, αυτό σημαίνει πως πρέπει να κάνει τις σωστές επιλογές τεχνολογίας (π.χ. λύσεις ανάλυσης δεδομένων, αισθητήρες κ.λπ.), να δει πώς μπορεί να τα ενσωματώσει στην επιχείρησή του και πως μπορεί να την επηρεάσει από άποψη εσόδων και κέρδους.

Πριν από μερικά χρόνια ένα διάστημα 5 χρόνων ήταν ένα καλό σημείο για μεγάλες αλλαγές στην υποδομή. Ποια είναι η συχνότητα τώρα; Πώς μπορούν οι επιχειρήσεις να θέσουν τις προτεραιότητες τους τώρα σε ένα τόσο γρήγορο ρυθμό;

D. Marchand: Θεωρώ πως οι πληροφοριακές υποδομές σήμερα πρέπει συνεχώς να βελτιώνονται και να εξελίσσονται. Αν η βελτίωση δεν είναι συνεχής, αυτό μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για την καινοτομία. Είτε στην ικανότητα επικοινωνίας με τον πελάτη, είτε με τον προμηθευτή, τους συνεργάτες, ακόμα και στην ικανότητα διαχείρισης του value chain με ένα τρόπο που να παρέχει τη μεγαλύτερη αξία στην αγορά που εξυπηρετεί. Αυτές οι αλλαγές είναι επιτακτικές ώστε το IT να μην κρατάει πίσω την επιχείρηση. Πρέπει να εξελίσσεται διαρκώς, να είναι πιο ευκίνητο και να υιοθετεί μεθοδολογίες για πιο σύντομα project και με ταχύτερη παράδοση. Μην προσπαθήσετε να σχεδιάσετε σε βάθος τριετίας ή πενταετίας, καθώς υπάρχει πιθανότητα τα projects να μην ολοκληρωθούν ή να μην ωφελήσουν την εταιρεία γιατί τα δεδομένα αλλάζουν με πολύ γρήγορους ρυθμούς.

Τα τελευταία χρόνια ακούγεται όλο και πιο συχνά πως ο ρόλος του CIO αλλάζει. Ο CIO πρέπει να ναι πλέον πιο κοντά στις διοικητικές αποφάσεις. Αλλά αυτό σημαίνει πως ο CIO θα μείνει μακριά από τις εξελίξεις που είναι πραγματικά “disruptive”, όπως τα LINUX πριν δέκα χρόνια. Οπότε έχουμε έναν CIO manager που προτιμάει black box solutions για να έχει χρόνο για τη διαχείριση. Είναι αυτός ένας καλός δρόμος;

D. Marchand: Καταρχάς ο CIO δεν μπορεί να είναι ειδικός σε όλα, όπως ούτε ο CEO, ούτε o COO. Πρέπει να κρατήσει τη δική του στάση, εμποτισμένος με δίψα για γνώση και πληροφορίες. Και πρέπει να είναι ευπροσάρμοστος, να είναι ευκίνητος ως ηγέτης και να μπορεί να κάνει αλλαγές όποτε χρειάζεται. Οφείλει, επίσης, να χτίσει μια ομάδα που να επιτρέπει την πρόσβαση στον κόσμο του IT και της ψηφιακής τεχνολογίας, μια ομάδα που να μπορεί να νιώσει τι συμβαίνει σε διαφορετικές αγορές και διαφορετικές πτυχές τις τεχνολογίας που δεν είναι οικείες με την επιχείρηση.

Εξίσου σημαντική είναι η εξέλιξη ενός οικοσυστήματος από συνεργάτες που θα μπορούν να τον εξυπηρετήσουν, παρέχοντας αξιόπιστες πληροφορίες πάνω στις οποίες θα μπορούν να γίνουν δράσεις.

Οπότε δεν είναι απλά θέμα ενός ατόμου, είναι θέμα δημιουργίας της σωστής ομάδας. Των σωστών συνεργατών και του σωστού οικοσυστήματος ώστε να μπορεί να φέρει την εξωτερική γνώση μέσα στην επιχείρηση, καθιστώντας τον ικανό να κρίνει που μπορεί να είναι κάτι χρήσιμο ή όχι.